betekenisgeving » zingeving» (zingevende) verbanden leggen» (door) verbeelding
Artikelen
	1957-01-19Pensioen
	1957-12-21Verhalen van Anna Blaman en Harry Mulisch
	1958-05-31kafka's schim blijft in de literatuur rondwaren. "mensen zijn geen goden" van b. roest crollius en "het afscheid" van ivo michiels
	1960-07-09geboren romanschrijver geboren, de – . "de laatste kans" van s. vestdijk
	1961-08-30Op weg II
	1961-09-02Werkelijkheid en mogelijkheid. Vestdijks "De filosoof en de sluipmoordenaar". Wat is waarheid?
	1965-04-10Met kromme en met rechte pen. Studies van P. van Eyck en P. Minderaa
	1965-11-20Herschepping leidt tot nieuwe schepping. "Terug naar Oegstgeest" van Jan Wolkers. De gelijkheid en het toeval
	1967-04-01studie over de auteur, Een – . Nieuwe roman van Vestdijk
	1967-08-19Vormen van vernietiging. Harry Mulisch' "Wenken voor de jongste dag"
	1972-02-01Terzijde. Uit nood en leed geheven
	1973-03-31Knappe verzorging van "Verzamelde Gedichten". Explosies van poëzie bij Vestdijk
	1974-03-01stoel, De
	1979-06-08Van verhaal tot historie . . .
	1979-11-30Lezen in de file
	1979-12-07Uitzien naar het verleden
	1980-03-03Last en lust van multiple–Joyce
	1980-03-10Uit de literatuur na Noach
	1980-06-06Betekenis [*]
	1980-07-04Leven met gaten
	1980-07-11Belichting
	1981-09-14Metaforen uit onbekend universum
	1981-12-04Huizen (1)
	1981-12-18Interpretatie ['81.12.18]
	1982-02-08theologie van de tuin, De
	1982-10-30F.E.N.S. / [interview door] Mariëtte Hoogeveen en Huub 't Hoen
	1983-08-26bedreigde familiehuis, Het
	1986-01-06Schrijvers in de spiegelkamer
	1986-06-16gedroomde boek, Het
	1987-03-16wonder aan het slot, Het
	1987-06-15Dichten na de zondeval
	1987-12-18Kijken op zondag
	1988-04-18nasmaak van het onsterfelijke, De
	1989-01-09nederlaag tegen de literatuur, De
	1990-05-25Andermans Woorden
	1990-10-15cliché van de persoonlijke herinnering, Het
	1993-09-17Alleen Of Een Van De Velen
	1994-01-28Poespas van de Betekenislaag, De
	1995-03-17Altijd Verlangen Naar De Thuiskomst
	1995-03-24Gelezen Op Het Juiste Ogenblik
	1995-06-10'Als ik iets mooi vind, dan vloek ik' / Kees Fens in gesprek met Martin Simek
	1995-06-19Jan Jacob Slauerhoff wordt geen Slauerhoff
	1995-08-18Met En Zonder Het Geluk Van De Blinde Vlek
	1996-02-05speurtocht als boeiende dwaaltocht, Een
	1996-10-21Kunst van A tot Z, van alpha tot omega
	1996-11-1126 November 2349 voor Christus
	1997-02-03vergroting van een meisje uit Nazaret, De
	1997-09-22metafoor als hoogste geloofsuiting, De
	1997-11-07Stok, teen, tong, kraag, wijnglas
	1998-02-16eeuwige jeugd van de plastiek, De
	1998-03-13Van Gods beeld tot binnentuin
	1998-09-05Dennenlaan
	1998-10-16meester der meervoudigheid, De – . Simon Vestdijk was te weinig kunstenaar
	1999-06-18Lessen voor de reiziger naar God. Augustinus geeft onderricht in de christelijke leer
	1999-07-30Continuïteit en vernieuwing. Oudchristelijke kunst bouwde voort op Romeinse cultuur
	2000-06-08Jezus is dood
	2001-01-26In feite is de kosmos Engels. Peter Ackroyd schreef een biografie van eindeloos Londen
	2002-10-11groen van de verbeelding, Het – . Peter Ackroyd en de continuïteit van het Engelse karakter
	2003-08-21Leven met losse dingen
	2003-11-21paradijs Sumatra voor iedereen, Het – . Rudy Kousbroeks interpretatie van ongewone foto's
	2004-03-26schittering van het bijgeloof, De
	2004-04-08Te mooi om waar te zijn
	2004-05-07triomf van de traditie, De – . Boudewijn Bakker schreef panoramische studie van het zeventiende–eeuwse landschap
	2004-06-25Augustinus lezen op de Mont Ventoux. Biografie van Francesco Petrarca in zijn zevenhonderdste geboortejaar
	2004-10-23Vervat in simpele zinnen (Nobel–reeks deel 4)
	2005-01-03Groot lijden vraagt menselijke troost. Grootheid van de mens schuilt in het waarom
	2005-08-11Weten en herinneren
	2005-11-04Foto op zoek naar schrijver. Rudy Kousbroek verenigt feiten en gevoelens
	2006-10-06Hoeveel wit kan de lezer verdragen? Yra van Dijk buigt zich over lege plekken in moderne poëzie
	2007-04-20enige liefde is ezelliefde, De
	2007-05-11stroming onderzee, Een – » Kloof fluisterend zijn botten af. [Kopje in gekleurd cliché:] De kracht van de poëzie is groter dan die van zijn betekenis
Zie ook
	algemeen: verstand / bijzonder: verbeelding
	allegorie » allegoriseren » allegorisch denken
	allegorische theologie
	allerhoogste fictie: die van de religieuze verbeelding
	alles is verwijzing » alles functioneert als beeld (c.q. teken)
	angst voor stilte » (OOK:) angst voor het mysterie van wat groter is dan ik
	archetype » prototype » model » mythische figuur » mythisch motief
	beeldend / analytisch (nl. mbt Vestdijks poëzie: beeldenspel / begrippenspel)
	beeldvorming mbt. (historische) werkelijkheid cq. persoon » beeld van verleden
	behoefte aan beeld » beeld–drang » beeldendrang
	bekentenis– / verbeeldingsliteratuur (OOK: tekort» risico van bekentenislit.)
	bekoring van het verzwegene » het fascinerende van wat niet gezegd wordt
	beschouwend kijken stimuleert verbeelding
	beschrijving » illustratie ipv beeld»interpretatie»visie»verbeelding»s
	betekenis / inhoud [: kunstenaar geeft inhoud (stof) betekenis]
	betekenis aandragen (: – toevoegen » – aanbrengen)
	betekenis geven aan
	betekenis » SOMS: betekeniswaarde
	betekenis–gevers versus rationalisten » OOK: alpha versus bèta
	betekenisgevend kijken / technisch (kunsthistorisch) kijken
	betekenisgeving als geloofswijze (: verbeelding geeft zin a.d. ervaren leemte)
	betekenisgeving is veralgemening
	betekenisgeving vergt (ook historische) context » waarderen vergt context
	betekenisgeving » relatie(s) leggen » beeldvorming » tot eenheid lezen
	betekenislaag (–lagen) » méér betekenislagen » gelaagdheid
	betekenisloos » zonder betekenis (geworden) » naar niets verwijzend
	betekenisverlies van woord door overmatig (: verabsoluterend) gebruik ervan
	context » verhaal (: taal) maakt zinvol» betekenisrijk
	creativiteit » scheppen » scheppingsvermogen » –kracht » –drift
	crisis v. religieuze beeld: afstand tussen het teken–het betekende vastgesteld
	crisis van het geloof » geloofscrisis » geloofstwijfel » afval van het geloof
	cultuur van de natuur » landschaps– of natuurbeschrijving als betekenisgeving
	cultuur van praktische vragen en pasklare antwoorden
	dakloos, geestelijk c.q. maatschappelijk vervreemd of – (etc.)
	denkproces » denken » denkwijze » poging tot denken
	dialoog kunstwerk met kijker c.q. (personages in) tekst – lezer
	dichten / denken (OOK: schrijverschap / denker zijn; EN: scheppen / denken)
	dichten: d.i. verklaringen want verbindingen laten ontstaan in taal
	dichten: dialoog aangaan met de dingen (van betekenis uitgaan cq ze die geven)
	dichten: het naamloze naam geven » inzichten–in–het–bestaan uit taal vrijmak
	diepgang van literatuur: géén bevestiging wèl schokkend zicht op fundamenteels
	eenheidscheppend (–e leeshouding)
	eerbied voor het geheim » respect voor het mysterie
	emblematiek » embleem » emblemata » emblematische interpretatie
	feitelijkheden zonder visie » louter beschrijvend c.q. anecdotisch
	Fens' voorkeuren: 1) kwetsbare auteurs 2) constructeurs c.q. labyrintbouwers
	Fens: voorkeur voor gecompliceerde literatuur (verband rk liturgische teksten)
	fictie » kunst : structureert onze waarneming c.q. werkelijkheidsinterpretatie
	functie van overeenkomst» analogie» verwijzing» citaat» intertext
	functioneren van beeldspraak» van metafoor » SOMS: – van (natuur)beschrijving
	geconcentreerd lezen » zeer goed cq aandachtig cq bewust cq beschouwend lezen
	geloof & wetenschap cq intellect; OOK: geloof vs ratio»wetensch»kennis»intell.
	geschiedschrijving » historiografie » geschiedwetenschap » (SOMS: –filosofie
	God zoeken » godzoeker(s) » zin des levens zoeken
	goed lezen » exact lezen » gedisciplineerd & precies lezen wat er staat
	groeiende betekenis » groei in betekenis
	hang naar betekenisgeving
	heilig teken » heilige tekens
	ikoon: maakt als beeld de onzichtbare zichtbaar
	incarnatie (: in de – heeft alles de mogelijkheid tot beeld–wording gekregen)
	individualist (–isme)\ (elitair» autoritair) eenling» solist» OOK als lit.mo
	intertext » (OOK: onderdeel van "het Grote Verhaal")
	Jerusalem als stadsideaal
	kennis / verbeelding OF: wetenschap / verbeelding ; SOMS: wetenschap / eenling
	kijk / visie [OOK: visie op geheel / kijk op deel]
	kunst / wetenschap / OOK: kunstenaarschap / wetenschap (–sgerichtheid)
	kunst ontstaat door vergeten » vergeten zodat er kunst kan ontstaan
	kunstkritiek / literaire kritiek
	leeg » leegte » niets » het Niet(s)
	lees– en tekstcultuur (vanuit c.q. in het jodendom)
	lezen » literair lezen » literatuur lezen
	lezer leest alles met elkaar in relatie
	lezer maakt de tekst: met associaties » lezer brengt tekst tot voltooiing
	lezer » lezen » lezers » lezerschap » het lezer zijn » lezersrol &raqu
	literatuur als schepping v. eenheid èn bevestiging v. eerder vermoede eenheid
	literatuur werkt concentrisch: schept uit bekende stof nieuwe mogelijkheden
	literatuurgeschiedenis streeft naar samenhang» is een constructie
	meerduidig » –heid » polyinterpretabiliteit » polyvalentie (betekenis–
	meerduidige werkelijkheid » onbetrouwbare werkelijkheid : als literair motief
	metaforisering » symbolisering » SOMS: oversymbolisering
	micro–kosmos – macro–kosmos : bij Vroman
	misbruik van boek (–en) » alternatief gebruik van boek(en)
	mogelijkheid tot metafoor » mogelijkheden tot metafoor
	mytheschepping: reddende verbeelding
	natuurgeloof » verbondenheid met de natuur
	navertellen » navertelbaarheid (: kenmerk van lectuurboeken)
	nietszeggende beeldspraak (OOK: zinloze» overbodige» idiote» etc. metafoor)
	nieuw: is óók oud [mythol.]
	onduidelijkheid » afwezigheid van herkenningspunten » verwarrend » verward
	onvolmaaktheid van menselijke taal
	oordeel: verwerken van het geziene tot betekenis
	orde van de verbeelding » "orde van de verbeelding"
	ordenende verbeelding (van kijker» lezer)
	oude door het nieuwe beïnvloed » oud wordt nieuw
	oudere literatuur veranderd» veranderbaar: door perspectiefverschuiving
	overinterpretatie » gevaar van –\ lezen buiten 't materiaal om»te diep(zinnig)
	poëzie lezen: beweging tussen vermoeden–verstaan» samenspel aanvoelen–doorzie
	poëzie: metaforisch "denkproces" ('gedicht denkt dichtend'\ dichten is denken)
	portret » –ten » portretkunst » portrettering » SOMS: uiterlijk (fysio
	praten als bezwering » spreken cq woorden als bezwering (OOK als lit. motief)
	religiositeit slechts cultuurbewustzijn? religieuze of kunstontvankelijkheid?
	representatie van het eeuwige (OOK: – in het tijdelijke)
	spiraal–karakter van de Schrift (geordend naar theologische–\ herhalingsvisie)
	steeds nieuwe betekenissen » steeds nieuwe visies open » steeds anders
	stof wordt inhoud door vormgevingsvermogen van auteur
	symboliek » symbool » zinnebeeld
	symbolisch duiden » duiden van symbool » (OOK: over–symbolische interpretatie)
	symbolisch » niet–symbolisch ( – c.q. – interpreteren)
	taal (literatuur): geeft gestalte aan (ware) realiteit achter de realiteit
	taal als religieus fenomeen (OOK: taal en theologie » theologie v.d. taal)
	teken – betekenisgever – betekenis
	teken / realiteit (beeld / werkelijkheid; teken/ betekende; metaforisch lezen)
	teken–kracht van (overtuigend» onontkoombaar) beschreven gebeurtenis» situatie
	toeval » toeval in de geschiedenis
	toeval? » schijnbaar toevallig » georganiseerd toeval?
	tussenruimte denken / verbeelding : is ruimte van het kunstenaarschap
	uitleggen » verklaren » toelichten (in gedicht zelf)
	veranderde context » gewijzigde omstandigheden » andere situatie
	verbeelding / fantasie (: ordenend/ chaos scheppend; wel/ geen betekenis)
	verbeelding / inzicht
	verbeelding / werkelijkheid (droom [SOMS: mogelijkheid] vs. werkelijkheid)
	verbeelding » kracht cq macht van – » – als noodlot » verbeeldingskrac
	verbeelding...
	verbeelding: ordening naar een centrale visie
	verbeeldingsrijm in Vestdijk's proza
	vergeefsheid » levensvergeefsheid » zinloosheid (OOK: – als literair motief)
	vermoeden van meer » vermoeden van mysterie » suggestie van geheim
	vermogen tot invullen: hoogste bekwaamheid van de mens
	verschil interpretatie / tekstanalyse
	verwijzing » allusie(s) » zinspeling(en) » citaat » toespeling » vooru
	verwijzing, alles als – naar de (het) onzichtbare
	verwijzingen verstaan » herkennen van allusie(s)
	waarheid / waarschijnlijkheid c.q. mogelijkheid (OOK: zoeken van – of – )
	waarheid » waar
	waarom? als verkeerde vraag » waarom? als vraag zonder antwoord
	werkelijkheid / verbeelding (SOMS: vlucht in fantasie) : als literair motief
	wetenschap » onderzoek » wetenschappelijk onderzoek » wetenschapsbeoefening
	wezen van kunst: het is het maar het is ook iets anders
	X INTERESSANT ENTREE BIJ FENS–STUDIE; TYPEREND» INDRUKWEKKEND» BELANGRIJK STUK
	zichtbaar wordende betekenis
	ziener / kijker
	zin geven (...) ZIE OOK: betekenis geven (...) EN: duiden (...)
	zin » zinloosheid (c.q. zin vs. zinloosheid) : als literair motief
	zondeval van de taal – verlossing van de taal door het Woord
	zondeval: begin van interpretatie want woord» betekenis niet meer samenvallend