1998-02-16 eeuwige jeugd van de plastiek, De
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1998-02-16 maandagstuk (boekbespreking max. plm. 2200 wrdn)
opmerking
Met foto door Thomas Schlijper: jonge vrouw in aandacht voor beeldje van Simon Vestdijk, op zaterdag 14 februari 1958 onthuld in de Maartenskerk in Doorn.
Het artikel is de tekst van een inleiding gehouden op een symposium over Vestdijk op 14.2.98 te Doorn, onder auspiciën van het Comité Vestdijk '98. (Andere sprekers waren T. van Deel, Hugo Brandt Corstius en E. van der Starre.)
Fens citeert en bespreekt het begin van de novelle "De zwarte ruiter"; de eerste strofe van het gedicht 'Kale takken op een muur' uit de bundel "Kind van stad en land"; het begin van Vestdijk's bespreking van "Een winter aan zee" van A. Roland Holst (uit het tweede deel van "Muiterij tegen het etmaal"); en ter demonstratie van een door hem gemaakt onderscheid tussen "romangedichten" en "essaygedichten" bij Vestdijk: het vrij vroege gedicht 'Vader en zoon' en een later vers 'De oude molen' (uit een reeks die "Vader en zoon" heet [door Fens eerder besproken op 23.9.88]). Verder haalt hij een door Vestdijk geciteerde zin van Goethe aan: 'Alle Gestalten sind ähnlich und keine gleicht der andern' (uit "Die Metamorphose der Pflanzen").
Genoemd worden van Vestdijk nog: "De leugen is onze moeder" (1965; uit het essay 'Het bospad en de Ayrtons' ontleent Fens de formulering 'hetzelfde en niet hetzelfde' over de bedrieglijke gedaanten van de discontinue werkelijkheid); verder "Het glinsterend pantser", "Essays in duodecimo". Van F. Schmidt Degener "55 variaties op een bekend thema" (1937; evenzovele vertalingen van het gedicht 'Le Cygne' van Valéry); voorts Fens' eigen essay van jaren her: 'Romans in duodecimo' [in "Tirade" juni 1972: inleiding Vestdijk–symposium Maatschappij der Nederlandse Letterkunde dd 17.6.72; ook in "Jaarboek" 1972–1973 (1974) van de Maatschappij].
Termen
barok » Barok » barokstijl » barokke aard beeld » beeldkracht » plastiek » plastisch » beeldenrijkdom beeld en interpretatie van de werkelijkheid » concept(ie) van de werkelijkheid beeldend / analytisch (nl. mbt Vestdijks poëzie: beeldenspel / begrippenspel) beeldend / redenerend (c.q. betogend of bekennend) (: in poëzie) behoefte aan beeld » beeld–drang » beeldendrang beschrijvende verbeelding » verbeeldende (c.q. verbeelding door) beschrijving betekenisgeving » zingeving» (zingevende) verbanden leggen» (door) verbeelding bewerken van de werkelijkheid » verwerking van realiteit (: door kunstenaars) Boutens, P.C. Brandt Corstius, Hugo confrontatie mythe/ werkelijkheid versus mythologisering van werkelijkheid Deel, Tom van essay » essayist » essayistisch » essayistiek » studie » beschouwing & Fens, Kees (18.10.1929–14.6.2008) [OOK: (anderen) over of n.a.v. Kees Fens] Fens: persoonlijke ervaring» herinnering [ OOK: jeugdherinnering Fens ] functioneren van beeldspraak» van metafoor » SOMS: – van (natuur)beschrijving genese » wording » ontstaan : van (literair) werk of oeuvre genese cg groei van boek» verhaal» tekst ; (ontstaans–) geschiedenis van tekst Goethe, Johann Wolfgang von honderdste geboortedag... interpretatie v.d. werkelijkheid (c.q. bedrieglijke veelvoudige werkelijkheid) jeugdige / oudere dichter (: beeldend/ bezinnend, volgens Vestdijk) jubileum » herdenking » verjaar– » geboorte– » sterfdag » metafoor » beeldspraak » overdrachtelijk (–heid) metamorfose » transformatie metamorfosering annexeert werkelijkheid natuur als literair motief personificatie (–s) » personifiëring » verpersoonlijken plastiek en poëticale opvattingen van Vestdijk Roland Holst, Adriaan scheppingsproces » creatief proces » vormkracht Schmidt Degener, F. Starre, Evert van der symposium » (wetenschappelijk) congres» zomercursus» summer courses» studied vader / zoon (c.q.: vader–zoon relatie als literair motief) Valéry, Paul Ambroise verbeelding » kracht cq macht van – » – als noodlot » verbeeldingskrac vergelijking » metafoor » gelijkenis verschillende verschijningsvormen van steeds hetzelfde Vestdijk, Simon
Besproken publikaties
  • oude molen, De – / [gedicht van] S. Vestdijk
  • Vader en zoon / [gedicht van] S. Vestdijk
  • zwarte ruiter, De – / [novelle van] S. Vestdijk

  • Open originelen in nieuw venster: Deel _1  Deel _2  Deel _3