1998-02-16 eeuwige jeugd van de plastiek, De | |
---|---|
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1998-02-16 maandagstuk (boekbespreking max. plm. 2200 wrdn) | |
opmerking | |
Met foto door Thomas Schlijper: jonge vrouw in aandacht voor beeldje van Simon Vestdijk, op zaterdag 14 februari 1958 onthuld in de Maartenskerk in Doorn. Het artikel is de tekst van een inleiding gehouden op een symposium over Vestdijk op 14.2.98 te Doorn, onder auspiciën van het Comité Vestdijk '98. (Andere sprekers waren T. van Deel, Hugo Brandt Corstius en E. van der Starre.) Fens citeert en bespreekt het begin van de novelle "De zwarte ruiter"; de eerste strofe van het gedicht 'Kale takken op een muur' uit de bundel "Kind van stad en land"; het begin van Vestdijk's bespreking van "Een winter aan zee" van A. Roland Holst (uit het tweede deel van "Muiterij tegen het etmaal"); en ter demonstratie van een door hem gemaakt onderscheid tussen "romangedichten" en "essaygedichten" bij Vestdijk: het vrij vroege gedicht 'Vader en zoon' en een later vers 'De oude molen' (uit een reeks die "Vader en zoon" heet [door Fens eerder besproken op 23.9.88]). Verder haalt hij een door Vestdijk geciteerde zin van Goethe aan: 'Alle Gestalten sind ähnlich und keine gleicht der andern' (uit "Die Metamorphose der Pflanzen"). Genoemd worden van Vestdijk nog: "De leugen is onze moeder" (1965; uit het essay 'Het bospad en de Ayrtons' ontleent Fens de formulering 'hetzelfde en niet hetzelfde' over de bedrieglijke gedaanten van de discontinue werkelijkheid); verder "Het glinsterend pantser", "Essays in duodecimo". Van F. Schmidt Degener "55 variaties op een bekend thema" (1937; evenzovele vertalingen van het gedicht 'Le Cygne' van Valéry); voorts Fens' eigen essay van jaren her: 'Romans in duodecimo' [in "Tirade" juni 1972: inleiding Vestdijk–symposium Maatschappij der Nederlandse Letterkunde dd 17.6.72; ook in "Jaarboek" 1972–1973 (1974) van de Maatschappij]. | |
Termen | |
• barok » Barok » barokstijl » barokke aard • beeld » beeldkracht » plastiek » plastisch » beeldenrijkdom • beeld en interpretatie van de werkelijkheid » concept(ie) van de werkelijkheid • beeldend / analytisch (nl. mbt Vestdijks poëzie: beeldenspel / begrippenspel) • beeldend / redenerend (c.q. betogend of bekennend) (: in poëzie) • behoefte aan beeld » beeld–drang » beeldendrang • beschrijvende verbeelding » verbeeldende (c.q. verbeelding door) beschrijving • betekenisgeving » zingeving» (zingevende) verbanden leggen» (door) verbeelding • bewerken van de werkelijkheid » verwerking van realiteit (: door kunstenaars) • Boutens, P.C. • Brandt Corstius, Hugo • confrontatie mythe/ werkelijkheid versus mythologisering van werkelijkheid • Deel, Tom van • essay » essayist » essayistisch » essayistiek » studie » beschouwing & • Fens, Kees (18.10.1929–14.6.2008) [OOK: (anderen) over of n.a.v. Kees Fens] • Fens: persoonlijke ervaring» herinnering [ OOK: jeugdherinnering Fens ] • functioneren van beeldspraak» van metafoor » SOMS: – van (natuur)beschrijving • genese » wording » ontstaan : van (literair) werk of oeuvre • genese cg groei van boek» verhaal» tekst ; (ontstaans–) geschiedenis van tekst • Goethe, Johann Wolfgang von • honderdste geboortedag... • interpretatie v.d. werkelijkheid (c.q. bedrieglijke veelvoudige werkelijkheid) • jeugdige / oudere dichter (: beeldend/ bezinnend, volgens Vestdijk) • jubileum » herdenking » verjaar– » geboorte– » sterfdag » • metafoor » beeldspraak » overdrachtelijk (–heid) • metamorfose » transformatie • metamorfosering annexeert werkelijkheid • natuur als literair motief • personificatie (–s) » personifiëring » verpersoonlijken • plastiek en poëticale opvattingen van Vestdijk • Roland Holst, Adriaan • scheppingsproces » creatief proces » vormkracht • Schmidt Degener, F. • Starre, Evert van der • symposium » (wetenschappelijk) congres» zomercursus» summer courses» studied • vader / zoon (c.q.: vader–zoon relatie als literair motief) • Valéry, Paul Ambroise • verbeelding » kracht cq macht van – » – als noodlot » verbeeldingskrac • vergelijking » metafoor » gelijkenis • verschillende verschijningsvormen van steeds hetzelfde • Vestdijk, Simon | |
Besproken publikaties | |