1996-10-21 Kunst van A tot Z, van alpha tot omega
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1996-10-21 maandagstuk (boekbespreking max. plm. 2200 wrdn)
opmerking
*[4283]*
Met foto van de kathedraal van Laon.
Genoemd worden: "The Oxford Dictionary of the Christian Church", Van Eyck's schilderij "De aanbidding van het Lam", Jan Steen's "De bruiloft van Cana"; aangehaald worden de beginwoorden van het liturgisch gebed "Asperges me" en een uitspraak van Roland Holst over Nijhoff's bijbelse spelen: "liever Awater dan wijwater".
Uit het besproken werk komen o.m. enkele lemmata ter sprake: 'Stoup, holy water', 'Cantarus or Fountain', 'Fountain', 'Fons Vitae', 'duif, 'lam', 'Rembrandt', 'kapel'.
Termen
abc » alfabet » alfabetische ordening allerhoogste fictie: die van de religieuze verbeelding alles echoot: alles verwijst naar elkaar alles is verwijzing » alles functioneert als beeld (c.q. teken) architectuur » bouwkunst » bouwen Awater (Nijhoff) barok » Barok » barokstijl » barokke aard beeld » beeldkracht » plastiek » plastisch » beeldenrijkdom beeldenstorm behoefte aan beeld » beeld–drang » beeldendrang betekenisgeving » zingeving» (zingevende) verbanden leggen» (door) verbeelding betekenisloos » zonder betekenis (geworden) » naar niets verwijzend Bijbel » bijbels » schriftuurlijk » de Schrift bijbelexegese » –exegeet » –commentaar » –studie » – contrareformatie » contrareformatorisch crisis v. religieuze beeld: afstand tussen het teken–het betekende vastgesteld destructie » verwoest» vandalisme» kapot» beschadigd» verloederd (+lit dubbelkarakter van christelijke kunst: is afbeelding èn symbool eucharistie (–ische symboliek) » communie » Avondmaal » transsubstantiatie Eyck, Jan van [schilder] geen hiërarchische ordening (: v. stof» materiaal) » geen samenhang » rommeli geen referentiekader (meer) » referentiekader cq context ontbrekend» verdwenen geloof » religie » godsdienst heilig » heiligheid » heilige (–n) » heiliging » sacraal iconoclasme » verwerping van het beeld: beeldenstorm in Byzantium iconografie Jan Steen–expositie (Amsterdam Rijksmuseum 1996) jood » joods » jodendom » judaïca (OOK: – als literair motief) kerk » kathedraal (–alen) » domkerk(en) » kapel » basiliek » ker kerkelijke / religieuze kunst kunstgeschiedenis » kunsthistorie Le Corbusier [Charles Edouard Jeanneret] liturgie » –gisch (– verband cq voorwerp)\ cultus \(oude) Romeinse liturgie middeleeuwen » middeleeuws Murray, Linda Murray, Peter muziek » muzikaal » OOK: Fens over muziek mystiek » mysticus (–a\–i)\ mystieke ervaring [SOMS: joodse» Indische mystie naslagwerk » lexicon» compendium» encyclopedie» register» dictionary&r Nijhoff, Martinus ontoegankelijk gemaakt verleden» ontoegankelijk geworden» zoekgeraakt verleden oudchristelijke kunst Paulinus van Nola Reformatie » Hervorming » SOMS: Alteratie (van Amsterdam) religieuze kunst » kerkelijke» gewijde kunst» kunst en (cq: of) religie renaissance ritueel » protocol » ceremonie » rite » etiquette » ritualisering Roland Holst, Adriaan Rome » Romeins » Romanitas » VAAK: de Heilige Stad secularisatie (–ering) » profanering» verwereldlijking» religieuze verzwakki Steen, Jan Suger (abt van Saint–Denis) symboliek » symbool » zinnebeeld theologie » theoloog (–ogen) » SOMS: godsdienstwetenschap OF: moraaltheologie verdwijnend christelijk cq r.k.referentiekader» verdwenen chr. referentiekader verdwijnend geloof » ontkerkelijking » ontkerstening » verdwenen geloofswereld voorafbeelding » voorteken » teken » voorafschaduwing vroeg–christelijke cultuur » laat–antieke beschaving Zurbarán, Francisco de Zwingli, Huldrych
Besproken publikaties
  • Oxford Companion to Christian Art and Architecture, The – / Peter and Linda Murray

  • Open originelen in nieuw venster: Deel _1  Deel _2  Deel _3