1961-09-02 Werkelijkheid en mogelijkheid. Vestdijks "De filosoof en de sluipmoordenaar". Wat is waarheid?
Dagblad De Tijd\De Tijd–Maasbode (vanaf 8.2.1956) 1961-09-02 langere bespreking (: tussen 1000 en 2000 wrdn)
opmerking
*[6939]*
Met over twee kolom een portretfoto van Simon Vestdijk [zonder bril]: "een van de vruchtbaarste Nederlandse schrijvers".
In deze (zeer positieve) bespreking van een "onoplosbare detective" stelt Fens dat Vestdijk in deze uitbeelding van het "touwtrekken tussen denken en scheppen", van de verbeeldingskracht van de kunstenaar en het pogen van de historicus om de concrete werkelijkheid te achterhalen, "de waarheid van het kunstwerk" kiest. "Een moderne Antonius" en "De ziener" komen aan de orde als verwante verbeeldingen van hoe personages omgaan met de talloze potenties van iedere werkelijkheid: "in alle drie romans is in wezen hoofdfiguur de scheppende, roman schrijvende mens". In dat verband komen ook de "Symfonie van Victor Slingeland" en "De laatste kans" ter sprake.
In de slotalinea suggereert Fens deze roman in het Zweeds te vertalen ivm. een mogelijke Nobel–prijs voor Vestdijk.
Termen
Anton Wachter (–romans van Simon Vestdijk) betekenisgeving » zingeving» (zingevende) verbanden leggen» (door) verbeelding bewerken van de werkelijkheid » verwerking van realiteit (: door kunstenaars) creativiteit » scheppen » scheppingsvermogen » –kracht » –drift dialoog » dialogen » tweespraak » dialogerend dichten / denken (OOK: schrijverschap / denker zijn; EN: scheppen / denken) fantasie » verbeelding (literair motief): als wapen tegen werkelijkheid Fens suggereert Zweedse vertaling van Vestdijkroman (1961) fictie » kunst : structureert onze waarneming c.q. werkelijkheidsinterpretatie fictie / waarheid (c.q. realiteit) filosoof » filosofie » wijsgerig » filosofisch (–e achtergrond) » denk geschiedschrijving » historiografie » geschiedwetenschap » (SOMS: –filosofie historiciteit » historisch waar (–devol)\ historisch belang» macht v. verleden historische roman » historische thematiek » verleden als literair motief kunst / leven (kunst / werkelijkheid): verhouding werk–leven c.q. kunst–leven kunst / wetenschap / OOK: kunstenaarschap / wetenschap (–sgerichtheid) Maigret–romans van Simenon Nobelprijs » Nobelprijswinnaar (–s) opzet » compositie» indeling» opbouw» structuur» aanpak (OOK van bespr relativiteit » –ivist» betrekkelijkheid (evt. van alles)\ onzekerheid» twijf romanschrijver: verklaart mysterie niet / detective: lost probleem op scheppen tussen zekerheid & vermoeden (voorlopigheid» mogelijkheid»voorbehoud) schrijven als literair motief» schrijverschap cq zin v.literatuur als lit.mot. schrijver / historicus [OOK: als literair motief] schrijverschap » schrijvers » het schrijven » auteur (–s) » schrijver tegengestelde paren of krachten (: relativerende dialectiek) bij Vestdijk verbeelding » kracht cq macht van – » – als noodlot » verbeeldingskrac verbeeldingswereld van schrijver (–s) Vestdijk, Simon Voltaire [François–Marie Arouet] waarheid » waar waarheid / waarschijnlijkheid c.q. mogelijkheid (OOK: zoeken van – of – ) werkelijkheid / verbeelding (SOMS: vlucht in fantasie) : als literair motief zoeken » zoektocht » opzoeken » queeste » pogen (OOK: – als literair
Besproken publikaties
  • moderne Antonius, Een – / [roman van] S. Vestdijk
  • ziener, De – / [roman van] S. Vestdijk
  • filosoof en de sluipmoordenaar, De – / [roman van] S. Vestdijk

  • Open originelen in nieuw venster: Deel _1  Deel _2