| geschiedschrijving » historiografie » geschiedwetenschap » (SOMS: –filosofie |
|---|
| Artikelen |
|---|
|
| 1957-02-09Tegen het uurwerk |
|
| 1957-10-12geschenk bij het doctorsjubileum van gerard brom |
|
| 1957-12-14Literatuurgeschiedenis in twee pocketboeken |
|
| 1959-12-05Gerard Brom |
|
| 1961-09-02Werkelijkheid en mogelijkheid. Vestdijks "De filosoof en de sluipmoordenaar". Wat is waarheid? |
|
| 1962-04-21Eichmann als symbool van de vooruitgang. "De zaak 40»61" van Harry Mulisch. Mechanisch of angstig? |
|
| 1964-04-25droom van een gemeenschap, De – . Brabantse herinneringen van Anton van Duinkerken |
|
| 1971-07-03Al eerder "kwaade lugt" een Amsterdams probleem |
|
| 1971-11-16Monument in een leegte. Een "Memor–boek" over het leven der joden in Nederland vanaf de middeleeuwen tot 1940 |
|
| 1972-02-01Terzijde. Uit nood en leed geheven |
|
| 1974-08-23Holland dada |
|
| 1974-09-21Gesloten tijd |
|
| 1974-10-11Luisterstukken |
|
| 1975-09-26Alledaags |
|
| 1976-04-24Soepel en met mate |
|
| 1976-08-13David Knowles |
|
| 1976-11-16zwarte hand", "De – , een documentaire: Meesterproef van Louis Paul Boon |
|
| 1977-01-03Aanhoudende vorst |
|
| 1977-02-14ritueel van de rijkdom, Het |
|
| 1977-05-06Rond de vierde mei |
|
| 1977-07-22Tante Koos en de wetenschap |
|
| 1978-02-20angst voor het verhaal, De |
|
| 1978-02-24Dat is een mens, dat is een dier |
|
| 1978-05-22achterkant van de Gouden Eeuw, De |
|
| 1978-05-29ontmanteling van een kluizenaar, De |
|
| 1978-10-30Babylon van de drank, Het |
|
| 1978-11-20Worstelend met wanhoop |
|
| 1979-01-03Requiem voor het ridderwezen |
|
| 1979-06-08Van verhaal tot historie . . . |
|
| 1979-06-25Blik van voor en achter de toonbank |
|
| 1979-08-03bekoring van de feiten, De |
|
| 1979-12-07Uitzien naar het verleden |
|
| 1980-02-25ontdekkers en de onderste steen, De |
|
| 1980-03-28Gossip |
|
| 1980-04-14Minst bekende boek van Waugh, 't |
|
| 1980-05-12Nieuws van het westelijk front |
|
| 1980-06-30Held in de huiskamer |
|
| 1980-09-29Koning, keizer, kardinaal |
|
| 1981-05-22Aktualizering |
|
| 1981-08-14Rekonstruktie |
|
| 1981-11-13Allemaal dood |
|
| 1982-03-08rekenkunst van de geschiedenis, De |
|
| 1982-04-19sergeant, een koning en de paus, Een |
|
| 1983-01-28In Indië gebleven |
|
| 1983-05-27AJP Taylor |
|
| 1983-09-09Met en zonder vuile handen |
|
| 1984-09-071939 |
|
| 1985-02-04"Marmeren monumenten, flitsend staal" |
|
| 1987-08-17Tekeningen aan de wand |
|
| 1988-01-25Alleen met neergang en einde |
|
| 1989-05-29Binnenhuis en buitenwereld |
|
| 1989-09-01Geluiddicht |
|
| 1990-09-10Alleen schatplichtig aan de klok |
|
| 1993-11-01evenwicht als levensvisie en opdracht, Het |
|
| 1995-02-03Hybride Van Wetenschap En Literatuur?, De |
|
| 1995-02-27Als tulpen in een breekbare vaas vol water |
|
| 1995-11-20Heel even wordt er een leeszaal ingericht |
|
| 1996-01-22kijkoperaties van de negentiende eeuw, De |
|
| 1996-03-04belegering van een leegte, De |
|
| 1996-07-29schitterende droomwereld van het denken, De |
|
| 1996-11-04plezier van het dichtgeknepen oog, Het |
|
| 1996-12-02grootheid van de vergissingen, De |
|
| 1997-02-24kleinbeeld van een cultuur, Het |
|
| 1997-12-01duizendjarig rijk van bekeringen, Het |
|
| 1998-02-09Martelaar in een dubbelzinnige cultuur |
|
| 1998-03-09Hoe burgerlijk was de burger? |
|
| 1998-04-06allerkleinste geloofsbrief, De |
|
| 1998-04-27lege lijst van het verleden, De |
|
| 1998-07-10Nog een bibliotheek |
|
| 1998-11-23Drie jaar voor verandering van eeuwen |
|
| 1998-12-28boek van overvloed en onbehagen, Een |
|
| 1999-03-05Oorlogsgeschiedenissen als heilsgeschiedenissen |
|
| 1999-03-12Puritein van de geest. Literair getoonzette biografie van Spinoza |
|
| 1999-04-16Joods leven in Amsterdam. Overlevenden vertellen over armoede en socialisme |
|
| 1999-04-30Pelgrimstocht naar de hemel |
|
| 1999-10-29Constantijn als nieuwe Verlosser |
|
| 1999-12-17Italiaanse Jeanne d'Arc, Een – . Een met passie geschreven biografie van Eleonora Pimentel |
|
| 1999-12-30In het hiernamaals van de wetenschap. 'Oxbridge' komt genuanceerd tot leven in portretten van beroemde 'dons' |
|
| 2000-02-11Aards voedsel en geestelijke spijs. Uiterlijk en innerlijk beeld van de middeleeuwen in fascinerende encyclopedie |
|
| 2000-03-24hoogstaande opportunisme van de jezuïeten, Het |
|
| 2000-05-19energie van de late Oudheid, De – . 'Late Antiquity' is een haast opwindend naslagwerk |
|
| 2000-07-28mythe vol achterdocht, vervalsing en naijver, Een – . De stichting van de cisterciënzerorde in de twaalfde eeuw |
|
| 2000-09-08opgewektste man uit de Engelse literatuur, De |
|
| 2000-10-13laatste avondmaal in Engeland, Een |
|
| 2001-01-05literaire kanthandelaar, Een – . Gebrek aan afstand kenmerkt biografie van Felix Timmermans |
|
| 2001-01-12Gebouwen naar de letter en naar de geest |
|
| 2001-01-26In feite is de kosmos Engels. Peter Ackroyd schreef een biografie van eindeloos Londen |
|
| 2001-02-09chaos van de tijd bezweren, De – . Geschiedschrijving als weinig vrolijke wetenschap |
|
| 2001-04-27In het spoor van de pest |
|
| 2001-09-07heilige van niets, Een |
|
| 2001-11-02stad altijd in wording, Een |
|
| 2002-02-22burgerlijke knusheid van Leiden, De – . Willem Otterspeer vervolgt zijn geschiedenis van de universiteit |
|
| 2002-05-24chemie van een kil huwelijk, De |
|
| 2002-09-13eeuw van Victoria, De – . A.N. Wilson schreef een ideaal historisch leesboek |
|
| 2002-10-11groen van de verbeelding, Het – . Peter Ackroyd en de continuïteit van het Engelse karakter |
|
| 2002-11-22Icoon van onveranderlijkheid. Een politieke, religieuze en culturele geschiedenis van Byzantium |
|
| 2003-02-21Openluchttheater van de dood. Gladiatorengevechten in Rome vormden het slotnummer van de dag |
|
| 2004-01-23Van Kloos tot Bloem en verder. Jessica Voeten beschrijft de geschiedenis van het Witsenhuis |
|
| 2004-05-01Zevengetijdeninstituut |
|
| 2004-05-21stad uit het niets, Een – . Gods zegen rustte op de verdrijving van de roomse leer uit Amsterdam |
|
| 2004-09-24Samenkomen om uiteen te gaan. Geschiedenis van jezuïeten op bijna beschamende wijze geboekstaafd |
|
| 2005-01-21Wijnkloosters, bierkloosters, ciderkloosters. Jacques Le Goff situeert het begin van Europa in de Middeleeuwen |
|
| 2005-03-04Welgemoed op de brandstapel. Drie Blokkers markeren de vaderlandse geschiedenis met 'halteplaatsen' |
|
| 2005-03-11raadsel van de bloei, Het – . Geschiedenis van Amsterdam van 16de tot 19de eeuw |
|
| 2005-04-01Brekebenen en baanbrekers. Willem Otterspeers derde deel over de geschiedenis van de Leidse universiteit |
|
| 2005-06-17Overal grommen de heidenen. Pelgrims naar Jeruzalem waren de toeristen van de Middeleeuwen |
|
| 2005-06-30Goede raad van de hooggeleerde Vos. Brieven uit vier eeuwen voorbeeldig gebundeld |
|
| 2005-07-14Grote geleerden, kleine universiteit. Proefschrift over geschiedenis van Amsterdamse onderwijsinstelling Athenaeum Illustre in 17e eeuw |
|
| 2005-08-11Weten en herinneren |
|
| 2005-12-23Boven het duister schitteren de sterren. Weergaloos beknopte wereldgeschiedenis van E.H. Gombrich |
|
| 2006-02-03Hoe barok was de barokpaus eigenlijk? Het waarom ontbreekt in uitvoerige studie over Urbanus VIII en zijn Barberini–familie |
|
| 2006-06-09tijd gaat waaien als de wind, De – . Bewonderenswaardige studie van Willem Otterspeer over historicus Johan Huizinga |
|
| 2006-09-22Tussen 200 en 600 is alles gebeurd. Boeiende geschiedenis van de Latijnse liturgie |
|
| 2006-11-24Blokken en brokken Amsterdam. Derde geschiedenisdeel maakt de hoofdstad tussen 1830 en 1900 zichtbaar |
|
| 2007-03-01Familiealbum van Nederlandse antiquaren. Geschiedschrijving van boekwetenschapper Piet J. Buijnsters is veeleer een portrettengalerij |
|
| 2007-05-25Nooit meer hersteld van Busken Huet |
|
| 2007-06-01Zinnen als vestingmuren |
|
| 2007-06-08Amsterdam is uit Amsterdam weggeschreven. [Kopje in gekleurd cliché:] "Hoe mooi ook, het is de blik uit een voorbije tijd' |
|
| 2007-07-26wereld vol klasseverschil, Een – . Studie over sport in het Victoriaanse Engeland |
|
| 2007-11-15cultuur houdt zich zelden aan zichzelf, De – . [Kopje binnen de tekst:] Ik ben de archeoloog van mijn geest |
|
| 2008-04-25Naar bed met vierduizend patrijzen. Marco Polo had een betere pen, maar de 14e–eeuwse wereldreiziger Odoric schreef innemender |
| Zie ook |
|---|
|
| adjectiefgebruik bij de verhalende historicus Presser |
|
| archiefonderzoek |
|
| beeldvorming mbt. (historische) werkelijkheid cq. persoon » beeld van verleden |
|
| belangstelling voor geschiedenis |
|
| beschrijving / commentaar (OOK: concreet beschrijvend / abstract beschouwend) |
|
| betekenis–gevers versus rationalisten » OOK: alpha versus bèta |
|
| betekenisgeving » zingeving» (zingevende) verbanden leggen» (door) verbeelding |
|
| betekenisloos » zonder betekenis (geworden) » naar niets verwijzend |
|
| biografie: "een naar de ideeën van een schrijver gevormd leven" (zegt Fens) |
|
| biografie: interpretatie» visie» zelfportret van de biograaf |
|
| biografische traditie in Engeland |
|
| Brouwers, J. |
|
| Carmiggelt als sociale geschiedschrijver en geschiedschrijver van de taal |
|
| cartografie » atlas » kaart » plattegrond » OOK: cultuuratlas cq schoolatlas |
|
| comparatieve biografie » vergelijkende biografiewetenschap |
|
| conserveren is culturele opdracht » (: jawel, maar... ) |
|
| contemporaine positie » situering in eigen tijd » lit.–hist. plaatsbepaling |
|
| cultuurkritiek » cultuurfilosofie |
|
| cultuurpessimisme » ondergangsideeën mbt. onze bedreigde cultuur |
|
| cultuurverlies » –arm» –vernietiging» –ondergang» geen cul |
|
| dagelijksheden van het verleden » dagelijks leven van vroeger |
|
| eenzijdige kijk op het middeleeuwse leven, onze beperkte c.q. – |
|
| ethiek mbt. brief als documentair materiaal » mogen brieven openbaar gemaakt? |
|
| fatale vroeg–monastieke invloed op het christendom |
|
| feit / fictie |
|
| fictie / waarheid (c.q. realiteit) |
|
| fictie / werkelijkheid (: literaire orde / orde van buiten de tekst) |
|
| fictionalisering bij documentatie » vervalsing door documentatie |
|
| fictionalisering van herinnering(en) |
|
| filosoof » filosofie » wijsgerig » filosofisch (–e achtergrond) » denk |
|
| Franse Revolutie |
|
| geen geschiedenis » – – in traditionele zin (nl. als betekenisvol verhaal) |
|
| geen verleden meer » verbinding met het (versplinterde) verleden problematisch |
|
| geromantiseerd verleden » idealisering van (beelden van) het verleden |
|
| geschiedenis kiemcel van wetenschap èn literatuur ? |
|
| geschiedenis van het westen» de westerse cultuur» westerse traditie |
|
| geschiedenis » historie » historische informatie |
|
| geschiedenis: toevallige verzameling of zinvol plan cq betekenisvol verhaal? |
|
| geschiedschrijven / romanschrijven |
|
| Groniek [uitgave St. Onafhankelijke Groninger Historische Studentenpers] |
|
| heilsgeschiedenis » heilshistorisch |
|
| herhaling en vernieuwing – renaissance en reveil |
|
| herinnering: het verleden als verhaal |
|
| historiciteit » historisch waar (–devol)\ historisch belang» macht v. verleden |
|
| historicus » historici » geschiedschrijver(s) |
|
| historisch bewustzijn » historisch besef » (OOK: géén c.q. zonder – |
|
| historisch gebeuren » geschiedenis : getransformeerd tot fictie of verhaal |
|
| historisch refentiekader » kennis van de geschiedenis |
|
| historische / fictieve figuren (in literatuur»muziek»beeldende kunst»theater) |
|
| IISG » Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (Amsterdam) |
|
| illusie van geschiedschrijving |
|
| KDC » Katholiek Documentatie Centrum (Nijmegen) |
|
| kunst / wetenschap / OOK: kunstenaarschap / wetenschap (–sgerichtheid) |
|
| levensbeschouwing » –visie» –besef» –leer» –stijl &r |
|
| lezer–van–nu draagt veel verleden mee » verleden als referentiekader |
|
| literaire geschiedschrijving » problematiek van literaire geschiedschrijving |
|
| literatuur – wetenschap (verhouding – ) » SOMS: literatuur vs historiografie |
|
| literatuur–historicus (–ici) |
|
| literatuurgeschiedenis streeft naar samenhang» is een constructie |
|
| mediaevistiek |
|
| mentaliteitsgeschiedenis » begrippen–\ ideeën–\ cultuurhistorie» tijdsb |
|
| middeleeuwen » middeleeuws |
|
| natuurwetenschap» –kunde» –lijke historie» (schrijvende) bioloog» |
|
| Nederlandse literatuurgeschiedenis » geschiedenis v. d. Nederlandse literatuur |
|
| Nicolaisen, Dörte |
|
| obituaries in "The Times" » lezen van – als literair motief |
|
| onbetrouwbaar zicht op verleden |
|
| onbetrouwbare bron » ontbrekend of weinig betrouwbaar documentair materiaal |
|
| ontmythologisering » demythologiseren » SOMS OOK: ontluisteren |
|
| oraal » orale literatuur c.q. cultuur c.q. geschiedenis |
|
| ordening van het verleden |
|
| oude foto (–'s) |
|
| periodisering |
|
| persoonlijk / officieel (OOK: privé / openbaar) |
|
| perspectief van nu/ van verleden |
|
| prehistorie » stenen tijdperk |
|
| Presser, Jacques |
|
| reconstructie |
|
| relatie met het verleden, onze – » SOMS: te veel verleden » last v.h. verleden |
|
| relatie van auteur tot verleden » schrijver zoekt (OOK: zijn» haar) verleden |
|
| Renaissance in de middeleeuwen: Karolingische c.q. 12e–wse renaissance |
|
| Republiek der Zeven Provinciën » de Nederlanden |
|
| romanfiguren / hun (eventueel) model (c.q. historische figuur) |
|
| Scholtens, H.J.J. |
|
| schrijver / historicus [OOK: als literair motief] |
|
| schrijversreputatie: verzameling standaardoordelen over zijn werk |
|
| sociale en culturele geschiedenis in relatie tot bouwgeschiedenis |
|
| sociale geschiedenis |
|
| sociale geschiedenis Engeland achttiende eeuw |
|
| sociale geschiedenis van Engeland ± 1880 (en later) |
|
| stadsportret » stadsgezicht |
|
| tijd » tijdelijk (–heid) » opvatting(en) mbt. tijd » SOMS: tijdsbeleving |
|
| tijdklimaat » sfeer van een tijd weergeven(d) |
|
| tijdsaanduiding » tijd (–stip) » datum » –ta » datering » |
|
| toeval » toeval in de geschiedenis |
|
| tussenruimte denken / verbeelding : is ruimte van het kunstenaarschap |
|
| universiteit van Leiden » Rijksuniversiteit Leiden |
|
| unofficial history » achterkant van de geschiedenis |
|
| vaderlandse geschiedenis » nagtionale geschiedenis » nationaal erfgoed |
|
| verbeelding / werkelijkheid (droom [SOMS: mogelijkheid] vs. werkelijkheid) |
|
| verbeelding » ordenend literair scheppen: verdwenen uit wetenschapsbeoefening |
|
| verdwijnend cultureel referentiekader » verdwenen culturele context |
|
| verdwijnend historisch referentiekader » verdwenen interesse in geschiedenis |
|
| verhalende essayistiek c.q. geschiedschrijving |
|
| verleden / heden ; relatie verleden – heden |
|
| verleden geen recht gedaan door traditionele geschiedschrijving |
|
| verleden gereconstrueerd |
|
| verleden neutraliseren » gevecht met (tegen) c.q. vervalsing van verleden |
|
| verleden vergeleken met heden |
|
| vermogen tot invullen: hoogste bekwaamheid van de mens |
|
| vertekening achteraf (door»in geschiedenis) |
|
| weerloosheid van geesteswetenschappen » verdediging van geesteswetenschappen |
|
| weinig theorie » te weinig theoretisch » geen theorie |
|
| wereldgeschiedenis |
|
| wereldgeschiedenis volgens Augustinus |
|
| wetenschap van feiten / wetenschap van waarden |
|
| wetenschapsgeschiedenis » OOK: geschiedenis van universiteit |
|
| zeventiger / tachtiger jaren (20e eeuw) |