verbeelding » kracht cq macht van – » – als noodlot » verbeeldingskrac
Artikelen
  • 1957-12-21Verhalen van Anna Blaman en Harry Mulisch
  • 1958-05-03fantasieën en dromen over een vakantie
  • 1959-02-14peelmonsters
  • 1959-08-01macht van de fantasie, de – . "de rimpels van esther ornstein" en "else böhler" van simon vestdijk
  • 1959-08-29"deze roman is geheel aan de fantasie ontsproten"
  • 1959-12-22Afgeslotenheid van buitenwereld. Het vaste baanvak van de Nederlandse romankunst. Het debuut als afscheid. Impasse is buiten–literair
  • 1960-11-05Kinderboeken ['60.11.05]
  • 1961-09-02Werkelijkheid en mogelijkheid. Vestdijks "De filosoof en de sluipmoordenaar". Wat is waarheid?
  • 1962-10-06In en vanuit werkelijkheid » Gruwel en griezel » Een roman van Georges Hebbelinck en verhalen van Hugo Raes
  • 1965-10-30Nieuwe roman van Simon Vestdijk: "Zo de ouden zongen...". Kettingreacties van familievete
  • 1967-04-29Poëzie met tweezijdig effect. "Personages", een bundel gedichten van H.C. ten Berge
  • 1967-11-18Systematisch bouwen aan afbraak. Nieuwe verhalenbundel van Willem Frederik Hermans
  • 1970-10-03Multatuli van dichtbij en veraf. De meest besproken Nederlands schrijver
  • 1971-03-24Zijn grootheid is zijn intensiteit. Wereldbeeld van S. Vestdijk nog nauwelijks verkend. Een jager achter het ideaal
  • 1972-09-30Debuut van S. Vestdijk veertig jaar na dato eindelijk verschenen
  • 1973-09-22Dirk A. Kooiman hanteert geraffineerde saaiheid
  • 1974-03-01stoel, De
  • 1975-12-01Waarom ik nooit in Doorn ben geweest
  • 1977-01-24Voor of na de explosie
  • 1977-03-25"Klaar nog de stem"
  • 1978-06-12Oorspronkelijkheid kent geen tijd
  • 1978-10-06onderste lagen van de lezer, De
  • 1979-09-28Gesprekken
  • 1980-01-28Nachtwake (2)
  • 1980-08-01Geheugen spreek
  • 1981-12-04Huizen (1)
  • 1981-12-11Huizen (2)
  • 1982-12-17om te keren wereld, De
  • 1983-08-26bedreigde familiehuis, Het
  • 1983-09-02Nooit van huis gaan
  • 1984-11-23wijde lucht, De
  • 1986-06-16gedroomde boek, Het
  • 1986-11-24Puntig en haast brekend
  • 1987-10-09Bouwpakket
  • 1988-06-17Vrolijke wetenschap [**]
  • 1989-06-12Hoe raarder en raarder
  • 1991-02-08Vlinderbloemen van een Uitgevonden Wereld, De
  • 1991-03-01Maximum Van Een Uur, Het
  • 1992-11-21Wilbertoord
  • 1993-07-09Slechtste Opvoeding Of De Beste?, De
  • 1993-07-16Als Vondel Eens Tot De Actuele Poëzie Hoorde
  • 1995-02-03Hybride Van Wetenschap En Literatuur?, De
  • 1995-02-20In de schaduwen van gisteren
  • 1995-06-10'Als ik iets mooi vind, dan vloek ik' / Kees Fens in gesprek met Martin Simek
  • 1995-11-25Jo Ritzen
  • 1996-01-22kijkoperaties van de negentiende eeuw, De
  • 1996-04-19In De Verbeelding Van De Verbeelding
  • 1997-02-03vergroting van een meisje uit Nazaret, De
  • 1997-09-22metafoor als hoogste geloofsuiting, De
  • 1998-02-16eeuwige jeugd van de plastiek, De
  • 1998-04-11Rick van der Ploeg
  • 1998-09-05Dennenlaan
  • 1998-09-12straatje, Het
  • 1998-10-16meester der meervoudigheid, De – . Simon Vestdijk was te weinig kunstenaar
  • 2001-04-20Rehabilitatie van de schaduw
  • 2004-11-19Wie en wat Shakespeare geweest zou kunnen zijn. Indrukwekkende, sterk hypothetische, biografische studie van Stephen Greenblatt
  • Zie ook
  • algemeen: verstand / bijzonder: verbeelding
  • alles echoot: alles verwijst naar elkaar
  • alles is verwijzing » alles functioneert als beeld (c.q. teken)
  • ambtelijke tekst(en) cq taal » taal v.d. bureaucratie » SOMS: taal en politiek
  • autonome ontwikkeling van de verbeelding (: [a.h.w.] buiten de schrijver om)
  • beeld » beeldkracht » plastiek » plastisch » beeldenrijkdom
  • beeldend / analytisch (nl. mbt Vestdijks poëzie: beeldenspel / begrippenspel)
  • bekentenis– / verbeeldingsliteratuur (OOK: tekort» risico van bekentenislit.)
  • beschrijvende verbeelding » verbeeldende (c.q. verbeelding door) beschrijving
  • beschrijving » illustratie ipv beeld»interpretatie»visie»verbeelding»s
  • beschrijving: het beschrevene c.q. waargenomene niet verdicht tot beeld
  • betekenis / inhoud [: kunstenaar geeft inhoud (stof) betekenis]
  • betekenis geven aan
  • betekenis–gevers versus rationalisten » OOK: alpha versus bèta
  • betekenisgevend kijken / technisch (kunsthistorisch) kijken
  • betekenisgeving als geloofswijze (: verbeelding geeft zin a.d. ervaren leemte)
  • betekenisgeving » relatie(s) leggen » beeldvorming » tot eenheid lezen
  • betekenisgeving » zingeving» (zingevende) verbanden leggen» (door) verbeelding
  • bewerken van de werkelijkheid » verwerking van realiteit (: door kunstenaars)
  • binnenwereld en buitenwereld gaan in elkaar over
  • centraal motief in Vestdijks poëzie: te zoeken motivering» houvast v. zichzelf
  • confrontatie mythe/ werkelijkheid versus mythologisering van werkelijkheid
  • contact met verleden gezocht c.q. ervaren » het verleden herkend cq erkend
  • context » verhaal (: taal) maakt zinvol» betekenisrijk
  • denkproces » denken » denkwijze » poging tot denken
  • dialoog kunstwerk met kijker c.q. (personages in) tekst – lezer
  • dichten / denken (OOK: schrijverschap / denker zijn; EN: scheppen / denken)
  • dichten: dialoog aangaan met de dingen (van betekenis uitgaan cq ze die geven)
  • dichterschap » OOK: dichterlijke werkzaamheid » dichter cq auteur aan het werk
  • dode taal (van macht» bureaucratie) / levende taal (c.q. literatuur)
  • droom » illusie » (romantisch) verlangen » visioen » verbeeld ideaal»
  • evocatie historisch beeld bij Huizinga
  • fantasie » verbeelding (literair motief): als wapen tegen werkelijkheid
  • fantastisch bouwwerk » folly » kunstmatige ruïne » luchtkasteel
  • fantastisch » sprookjesachtig » irrationeel (element) » fantastisch verhaal
  • feitelijke » historische (on)juistheid geen maatstaf voor literaire waarde
  • feitelijkheden zonder visie » louter beschrijvend c.q. anecdotisch
  • Fens bewaart niets; is geen verzamelaar; geen specialist; bang voor verveling
  • Fens' ideaal: complexe literatuur lokt in parken maar levert uit aan wildernis
  • Fens' voorkeuren: 1) kwetsbare auteurs 2) constructeurs c.q. labyrintbouwers
  • fictief boek» –ieve tekst» – publicatie» – citaat» niet be
  • functioneren van beeldspraak» van metafoor » SOMS: – van (natuur)beschrijving
  • geconcentreerd lezen » zeer goed cq aandachtig cq bewust cq beschouwend lezen
  • gedicht: een eigen en geheel nieuwe wereld (lastig a.h. bekende te verbinden)
  • geen beeld geworden» weinig verbeelding» geen objectivering» (verteld maar...)
  • geloof & wetenschap cq intellect; OOK: geloof vs ratio»wetensch»kennis»intell.
  • geloof » religie » godsdienst
  • herkenning (van steeds hetzelfde» steeds de eigen beleving in alles)
  • hiernamaals als literair motief » leven na de dood als literair motief
  • historische / fictieve figuren (in literatuur»muziek»beeldende kunst»theater)
  • ikoon: maakt als beeld de onzichtbare zichtbaar
  • impasse van roman (–genre) » (SOMS OOK:) géén impasse van het romangenre
  • impasse » richtingloosheid» weinig nieuws of bijzonders» armoe in de Ned. lit.
  • individualist (–isme)\ (elitair» autoritair) eenling» solist» OOK als lit.mo
  • innerlijke reis » gefantaseerde zwerftocht » verbeeld reizen
  • interpretatie v.d. werkelijkheid (c.q. bedrieglijke veelvoudige werkelijkheid)
  • jeugdige / oudere dichter (: beeldend/ bezinnend, volgens Vestdijk)
  • karakterisering » karakterbeschrijving (–en) » typering
  • kennis / verbeelding OF: wetenschap / verbeelding ; SOMS: wetenschap / eenling
  • kennis: collectief (blijvend) / via individugebonden associatie (vergankelijk)
  • kosmische eenheid: alles in verband met alles » [SOMS OOK:] holisme
  • kosmische eenheid: geloofd» vermoed» ervaren
  • kunst / leven (kunst / werkelijkheid): verhouding werk–leven c.q. kunst–leven
  • kunst / wetenschap / OOK: kunstenaarschap / wetenschap (–sgerichtheid)
  • Lahringen » Harlingen » Anton Wachter–wandeling
  • letterlijk / geestelijk lezen (interpreteren) : (meestal) van Bijbel
  • literair wereldbeeld (: wereldbeeld van» in literair werk)
  • literatuur als schepping v. eenheid èn bevestiging v. eerder vermoede eenheid
  • metamorfose » transformatie
  • metamorfose, vermogen tot –
  • metamorfosering annexeert werkelijkheid
  • micro–kosmos – macro–kosmos : bij Vroman
  • misbruik van boek (–en) » alternatief gebruik van boek(en)
  • mythe » mythen » mythisch
  • mytheschepping: reddende verbeelding
  • nieuw: is óók oud [mythol.]
  • onbereikbare geliefde » – bewonderde » onbereikbaarheid : als literair motief
  • onduidelijkheid » afwezigheid van herkenningspunten » verwarrend » verward
  • onmacht tot metaforisering » tot objectivering door symbolisering
  • onverwoordbaarheid » onverwoordbaar » onzegbaar » (het) onuitsprekelijk(e)
  • overinterpretatie » gevaar van –\ lezen buiten 't materiaal om»te diep(zinnig)
  • poëzie: metaforisch "denkproces" ('gedicht denkt dichtend'\ dichten is denken)
  • pretentie » valse pretentie(s) » pretentieus
  • psychologie en literatuur » psychiatrie & literatuur » psycholoog & literatuur
  • puberaal » onvolwassen » huiskamer–realisme
  • reproduktie » rep. concretiseert herinneringsbeeld maar abstraheert schilderij
  • rol van lezer: actief» creatief» betekenisgevend» verbeeldend (lezersfunctie)
  • stof wordt inhoud door vormgevingsvermogen van auteur
  • symboliek » symbool » zinnebeeld
  • taal (literatuur): geeft gestalte aan (ware) realiteit achter de realiteit
  • tegenstelling schijn/ werkelijkheid (OOK: droomwereld EN: verstoorde droom)
  • teken–kracht van (overtuigend» onontkoombaar) beschreven gebeurtenis» situatie
  • thuis lezen
  • tussenruimte denken / verbeelding : is ruimte van het kunstenaarschap
  • tussenruimte van het kunstenaarschap: rationalisme/ romantiek
  • tussenruimte van het kunstenaarschap: rationaliteit/ irrationaliteit
  • typologisch lezen: het Oude naar het Nieuwe Testament toe interpreteren
  • verbeeld door verzwijgen » verbeeldende kracht v.h. weggelatene » suggestief
  • verbeelding / fantasie (: ordenend/ chaos scheppend; wel/ geen betekenis)
  • verbeelding / inzicht
  • verbeelding / werkelijkheid (droom [SOMS: mogelijkheid] vs. werkelijkheid)
  • verbeelding verdwenen uit wetenschapsbeoefening
  • verbeelding: onze enige kenwijze voor het bijzondere
  • verbeelding: ordening naar een centrale visie
  • verbeeldingsrijm in Vestdijk's proza
  • verhaal vs rapport » verhaal als begin van alle wetenschap (en effectiever!)
  • verleden van onze verbeelding, het – » onze verbeelding (her)schept verleden
  • vermogen tot invullen: hoogste bekwaamheid van de mens
  • verschillende verschijningsvormen van steeds hetzelfde
  • verstaan: doorzien in vermoedens
  • verwijzing, alles als – naar de (het) onzichtbare
  • verwondering om dagelijksheden» om het gewone
  • visuele beeld tast eigen verbeelding aan» laat geen ruimte voor eigen fantasie
  • voor–taals ontstaansproces
  • voorgelezen worden » voorlezen » voorleesboek
  • vraag (vragen) belangrijker dan antwoord(en)
  • waarheid » waar
  • ware kennis: de overbodige
  • wereld in woorden (autonome» fictieve» literaire werkelijkheid : is van taal)
  • werkelijkheid gevormd (gemaakt) door taal c.q. door verhaal
  • werkelijkheid van de fictie, eigen – (: autonome» eigen wereld v. verbeelding)
  • X INTERESSANT ENTREE BIJ FENS–STUDIE; TYPEREND» INDRUKWEKKEND» BELANGRIJK STUK
  • zichtbaarheid van het Goddelijke » zichtbaarmaking van het Goddelijke
  • ziener / kijker
  • zoeken naar teken(s)
  • zondeval van de taal – verlossing van de taal door het Woord
  • zondeval: begin van interpretatie want woord» betekenis niet meer samenvallend