2006-06-09 tijd gaat waaien als de wind, De – . Bewonderenswaardige studie van Willem Otterspeer over historicus Johan Huizinga
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 2006-06-09 langere bespreking (: tussen 1000 en 2000 wrdn)
opmerking
*[9349]*
In deze zeer bewonderende recensie geeft Fens enkele citaten; hij noemt Huizinga's "Herfsttij der Middeleeuwen", Van Oostrom's "Stemmen op schrift" en brengt ook zijn eigen afscheidsrede "Puer Senex" ter sprake.
Otterspeer's verhelderende opmerking (p54): "Wat Huizinga boeide was niet opeenvolging en ontwikkeling, maar herhaling en vernieuwing" brengt Fens tot enthousiasme: "een schitterend begrippenpaar (...) voor de literatuurgeschiedschrijving, (...) veel rijker dan het traditionele 'opeenvolging en ontwikkeling'. (...) Hoe meer men Otterspeer zijn originele gelijk gunt, hoe meer Huizinga als historicus begint te verdwijnen in de kunst van het schrijverschap, die meer mogelijk maakt dan de wetenschap van de geschiedenis. Ordenen naar idealen blijft iets anders dan ordenen naar inzichten."
Verder signaleert Fens o.m. de door Otterspeer niet aan de orde gestelde vraag: "hoezeer was het literaire en historische denken van Huizinga in essentie niet religieus, zeker vanwege het streven naar eenheid, die uit meer dan een historische visie voortkomt, uit een levensbeschouwing namelijk (of het verlangen daarnaar)".
Termen
aansluiting bij traditie » continuïteit van cultuur » binnen levende traditie altijd relaties tussen nieuw en oud betekenisgeving » relatie(s) leggen » beeldvorming » tot eenheid lezen chronologische opeenvolging: vertekenend ordeningsprincipe in geschiedverhaal diesrede "Puer Senex" (tegelijk afscheidsrede Fens Nijmegen 28 oktober 1994) eenheid als droom » ideaal van eenheid en samenhang » hang naar eenheid essay » essayist » essayistisch » essayistiek » studie » beschouwing & Fens wenst» desideratum Fens» Fens suggereert (nog...)\ vraag cq plan van Fens filosoof » filosofie » wijsgerig » filosofisch (–e achtergrond) » denk geschiedenis » historie » historische informatie geschiedschrijving » historiografie » geschiedwetenschap » (SOMS: –filosofie geschiedschrijving ordent tot samenhang (vergt kennis» visie» eigenzinnigheid) heden schept het verleden » verleden schept het heden herhaling en vernieuwing – renaissance en reveil Huizinga, Johan levensbeschouwing » –visie» –besef» –leer» –stijl &r literaire geschiedschrijving » problematiek van literaire geschiedschrijving literatuur – wetenschap (verhouding – ) » SOMS: literatuur vs historiografie middeleeuwen – renaissance (overgang van – naar – » modern qua individualism middeleeuwen » middeleeuws Moderne Devotie OOK: Broeders & Zusters vh Gemene Leven» SOMS: IJsselkloosters natuur als literair motief nieuwe als nieuw / het bekende in het nieuwe Oostrom, F. P. (Frits) van ordening van het verleden Otterspeer, Willem oude door het nieuwe beïnvloed » oud wordt nieuw oudere literatuur veranderd» veranderbaar: door perspectiefverschuiving periodisering religieuze ondergrond» dimensie» oorsprong» behoefte» aspecten» karakt Renaissance in de middeleeuwen: Karolingische c.q. 12e–wse renaissance samenhang » eenheid» synthese » (MAAR SOMS:) géén eenheid» sam stijl » stilistisch vermogen » schrijfwijze » taalbehandeling synthese in geschiedschrijving tijd » tijdelijk (–heid) » opvatting(en) mbt. tijd » SOMS: tijdsbeleving zoeken wat je al gevonden hebt. En opnieuw vinden.
Besproken publikaties
  • Orde en trouw. Over Johan Huizinga / Willem Otterspeer

  • Open originelen in nieuw venster: Deel _1  Deel _2