moraal » moralisme» –ist» –erend» morele overwegingen» zed
Artikelen
  • 1956-04-07wanneer roomsen verliefd worden. Zo gaan brave jongens op vrijersvoeten
  • 1956-05-19huwelijk onder lodewijk xv, een
  • 1956-07-28roomse knoopje, het
  • 1957-02-23lectuur van de moderne mens, De
  • 1957-06-15soms wel leuk
  • 1957-11-09"Wandel niet in water" opmerkelijke roman van jos panhuijsen
  • 1957-11-23"Ter wille van Leentje"
  • 1958-02-22klucht van vroeger
  • 1958-03-08leven van een steen, Het
  • 1958-04-12onttakelde mens in romans en verhalenbundels van drie vlamingen, de
  • 1958-07-26lectuur van onze middelbare–schooljeugd. de verschillende levensgebieden zijn onscheidbaar
  • 1958-09-13voortdurend "terzijde", het – . "menagerie " van j. greshoff
  • 1958-11-15Lezen in het verleden en in het heden
  • 1959-03-21verloren zoon" van gerard walschap, "de –
  • 1959-08-29margriet
  • 1959-09-26geleerde dames van molière bij de nederlandse comedie
  • 1960-01-01jean–jacques in amerika. "lucinda en de lotoseter" van marnix gijsen
  • 1960-06-22droom als vluchthaven, De – . Drie toneelstukken van Hugo Claus. – Televisieopvoering van "Suiker"
  • 1960-06-25spiegel der minnen door het nationaal toneel van belgië, De –
  • 1960-09-03Trektocht door Griekenland. Verzameling reportages van Den Doolaard. [In kadertje: "Grieken zijn geen goden"]
  • 1960-10-18"Ik spit mijn tuin". Scepsis als levenshouding. Bij de 65e verjaardag van Raymond Brulez
  • 1960-12-15Terugkeer naar het epische? Verhalen van F. Bordewijk, J. Bernlef en Remco Campert
  • 1961-02-14Podium
  • 1961-05-24Sleutelromans bestaan niet, of het zijn geen romans. "De pornograaf" van Jos Panhuijsen
  • 1961-10-29Burgerlijk braafheidsideaal. Goede religieuze kinderboeken zijn vrijwel onvindbaar. Opmerkelijk verschil met "profane" boeken. Bij de boekhandelaar rollen de verrassingen de kast uit
  • 1961-12-19Dagwerk
  • 1962-04-21Eichmann als symbool van de vooruitgang. "De zaak 40»61" van Harry Mulisch. Mechanisch of angstig?
  • 1962-08-11Leven uit de tweede hand. Het boek in de zon. Margaretha Fergusons "Onmogelijke mensen"
  • 1962-08-22Blurb
  • 1963-01-10Jacov Lind
  • 1963-01-19Fabels van Leo Vroman. Microscopisch geziene avonturen. "Pijn en het meisje"
  • 1963-04-13Op de breuklijn tussen aarde en hemel. "Een vreemdeling op aarde" van Boeli van Leeuwen. Een boek waarin de moralist de romancier te sterk was
  • 1963-04-22Couperus [*]
  • 1963-09-21bekoring van de dwarsfluit, De – . Het proza van Joris Vriamont
  • 1963-11-29In en Uit
  • 1963-12-01Leven in een tussengebied. Een nawoord door / Kees Fens
  • 1963-12-07Humoristen
  • 1963-12-14Kees Fens sprak te Heerlen
  • 1964-02-01Twee ongewone boeken. Willem Wittkampfs interviews en een roman van Jos Ruting
  • 1964-03-13Tijdschriften II ['64.03.13]
  • 1965-01-29Lampo
  • 1965-01-30Reduceren en omkeren. "Het sadistisch [sic] universum" van W.F. Hermans
  • 1965-06-02Varia ['65.06.02]
  • 1965-06-12Verzen van een ironische moralist. "Binnen bereik" van Herluf van Merlet
  • 1965-06-28"Forum"
  • 1965-07-24Roman (van J. van Oudshoorn) als demonstratie. "Tobias en de dood" herdrukt. Tweevoudig vervreemdingsproces
  • 1965-09-20Drift en Drek
  • 1965-10-02Literaire waarde en levenswaarde. Drek– en Drift–literatuur. Antwoord aan Ward Ruyslinck
  • 1966-02-19Uit het rijke blote leven
  • 1966-03-18Huisbezoek
  • 1966-05-11Tijdschriften uit Vlaanderen
  • 1966-09-24roman als een collage, De – . "Een faun met kille horentjes" van Hugo Raes
  • 1967-01-07Mythe en werkelijkheid. "Zeven geestige knaapjes" van Astère Michel Dhont
  • 1967-10-07Venetiaanse kroniek van Vestdijk. "De leeuw en zijn huid"
  • 1968-06-08Taalcellen en –celkernen in nieuwe bundel van Hans Verhagen. "Sterren cirkels bellen"
  • 1971-12-23Hij dacht hardop voor anderen. Godfried Bomans: een schrijvende toeschouwer
  • 1972-04-15Kring van passiemoorden. "Schaamte" van Hugo Claus
  • 1972-09-19Er is ook een leesboek waarover zelden of nooit iets te lezen valt. Over streekromans
  • 1974-08-30"Pijpelijntjes"
  • 1975-10-18Twee eeuwen modelkinderen
  • 1975-12-20Vier schrijvers: speurtochten naar fracties van werkelijkheid
  • 1976-12-13Puritein en piraat
  • 1978-10-20nieuwe schulden, De
  • 1978-10-30Babylon van de drank, Het
  • 1978-11-13'Daar ligt nu de rampzalige jongeling'
  • 1979-10-29Romantiek voor huiselijk gebruik
  • 1979-11-05Slachtoffer van eigen humor
  • 1980-03-10Uit de literatuur na Noach
  • 1980-07-04En nog
  • 1980-11-07appel schillen, Een
  • 1984-12-14Piet Oomes
  • 1985-01-07Bergbeklimmer zonder basiskamp
  • 1985-06-10diepe val in het deugdzame, De
  • 1988-12-31Ontspiegeling
  • 1989-01-16Naar het voorbeeld van Job
  • 1990-12-17duivelse duifheid van Baltasar Gracián, De
  • 1991-09-09figuur van miljoenen woorden, Een
  • 1992-03-30ware gedaante van een duivelse wereld, De
  • 1996-02-05speurtocht als boeiende dwaaltocht, Een
  • 1996-04-12Boeken van een Verdwenen Gemeenschap, De
  • 1997-02-24kleinbeeld van een cultuur, Het
  • 1997-12-19Gesterkt in onze zwakheid
  • 1998-05-18Schoppen tegen het lijk van Wilde
  • 1998-09-21Er is altijd. Er was altijd
  • 2000-04-14succes van een zondagsreus, Het – . Begeesterde biografie van de 'snel vergeten' Anton van Duinkerken
  • 2000-09-01In de schaduw van de literatuur
  • 2000-10-28Jan Wolkers De aarde is voor hem geschapen
  • 2001-02-23Oude kinderboeken aan de vergetelheid ontrukt. Echtpaar Buijnsters schreef aanstekelijk standaardwerk
  • 2001-06-22Middels het gedicht naar beschaving. De bloeitijd van de Nederlandse letterkundige genootschappen
  • 2002-01-25Over rekkelijken en preciezen
  • 2002-02-15Boccaccio over Dante's leven
  • 2002-11-30Maas en Mensen volgt Teeuwen en Mathijsen bij een potje presentatie / Cornald Maas
  • 2003-09-26O mijn citer, bron van vreugde. Compleet oeuvre Horatius in meesterlijke vertaling
  • 2003-12-12Bijna alle deugd is huichelarij Zelfs gemeenplaatsen gloeien op in nieuwe vertaling van de 'Decamerone'
  • 2007-02-09Ordenaars van zonden en deugden. Moraaltheologisch»canoniek werk van 15de–eeuwer Arnold van Gheyloven voor priesterstudenten
  • 2007-07-12Boter bij de vis. Achtergrondstudie over Hollandse stillevens uit de Gouden Eeuw [Kop in gekleurd cliché:] De interpretatie van stillevens is heel boeiend, maar wordt door de grootheid van het kunstwerk weerlegd.
  • 2008-03-28Dronken in onsterfelijke inkt
  • Zie ook
  • aanstoot nemende lezer(s) » geërgerde c.q. boze lezer(s) » geschokt publiek
  • afkeer van geleerden » hekeling van geleerdheid (OOK: – als literair motief)
  • aforisme – mening – moraal
  • amoraliteit » amoreel » ongebonden(heid) » bandeloos(heid) » zedeloosheid
  • bedoelingen van dichter» gedicht
  • behoudzucht » conservatief » gericht op waarden v. verleden (OOK: lit. motief)
  • bekrompen » tweedehands » kleingeestig » inferieur » provinciaal » ang
  • bevrijding uit beklemming van geloofsvernauwing c.q. van de christelijke tijd
  • bewerken (–ing) » inkorten » herschreven » herzien » kuisen van tekst(
  • bezwaar tegen publikatie c.q. tegen publiceren
  • boeteboek » biechtspiegel » zondenregister » ordening van het kwaad
  • Bond, De – [Vlaams weekblad voor het grote en jonge gezin]
  • burgerlijk » –heid » burgerman » –leven » –milieu »
  • Cartens, Jan H.
  • commentator
  • conventies van de tijd » OOK: tijdspiegel
  • criminaliteit » misdaad » fraude » corruptie » smeergeld
  • cultuurkritiek » cultuurfilosofie
  • decadent » verval (van zeden) » ondergang » decadentie » decadenten–st
  • deugd c.q. goede smaak: saaiste ideaal» (dood)saai
  • deugd van ondeugd, de – » het kwaad bevordert het goede » onmacht v.h. kwaad
  • didactiek » didactisch» leerzaam» leerdicht» moraliteit» wijsheidslite
  • didactisch – moraliserend – deugd bevorderend (OOK: – betuttelend)
  • dubbelganger, geïdealiseerde – » ideaalbeeld, ons – » ideaal–ik
  • ethiek / esthetiek [OOK: ethiek en kunst c.q. literatuur EN: moraal / kunst
  • ethiek mbt. brief als documentair materiaal » mogen brieven openbaar gemaakt?
  • ethische aspecten van literaire kritiek » – van poëziekritiek
  • fabel als versvorm
  • fatale vroeg–monastieke invloed op het christendom
  • Fens boos» woedend» geërgerd» droef» ontstemd» hatelijk» in
  • Fens verdedigt aangevallen literatuur c.q. toneel
  • geboorteregeling
  • geest / macht (OOK: geest/ recht; geloof/ wet; geest/ letter; SOMS: moralisme)
  • geloof » religie » godsdienst
  • gêne » schaamte» beschamend» schofterig» onfatsoen» schaamteloos
  • gentleman: hoeft niets te lijken, hij is immers zichzelf en dat is genoeg
  • gepersonifieerde idee(ën) » aangeklede ideeën » bedachte personages
  • geweten » gewetensfunctie » functie als geweten
  • Gijsen, Marnix [pseudoniem van Joannes A.A. Goris, alias Zeno]
  • godsdienstige opvoeding » godsdienstonderwijs » geloof (–sgroei) tijdens jeugd
  • goedheid als literair motief » medemenselijkheid als (literair) motief
  • homoseksueel: veroordeeld » uitgestoten uit de maatschappij
  • humor – satire – moralisme » OOK: moraliteit
  • humoreske » badinage » badinerie » spottekst » boutade » sotternie
  • hypocrisie » onechtheid : van commercie» reclame (–taal)\ public relations
  • hypocrisie » schijnheilig » verraad » verklikken » huichelarij » schij
  • idee » strekking» "boodschap"\ ideologische lading» tendenz : in OF: van
  • ideologisch–theologisch functioneren van kunst
  • IDIL (Stichting Informatie–Dienst Inzake Lectuur) » Lectuurrepertorium IDIL
  • ironie » ironisering » ironisch ( –e toon) » sarcastisch » afweer&ndas
  • katholieke lezer (–s) » r.k. lezer (–spubliek) » roomse lezer(s)
  • Kerk » kerkelijk » –lijke ontwikkeling(en) » Kerk als instelling of instituu
  • kerkelijk recht » canonicus
  • ketters, polemiek(en) tegen – » (SOMS: kettervervolging » ketterjacht)
  • kwaad (zonde) – schuld – straf – boete
  • kwaad » (erf)zonde» zondigheid» –val» mysterie vh kwaad (OOK als lit.
  • kwaadsprekerij » (anonieme) laster » insinuatie
  • lauw katholiek » geloofsafval » uittreding uit de kerk » non–paschant(en)
  • lectuur door kind / opvattingen over jeugdliteratuur (: realiteit / ideaal)
  • leer » systeem van denkbeelden » dogmatiek » ideologie
  • leesverbod » niet lezen! » lezen niet nodig
  • levensbeschouwing » –visie» –besef» –leer» –stijl &r
  • levenskritiek » tijdsproblemen ivm lit. cq kunstwaardering » ethische kritiek
  • libertijn » libertijns
  • literair wereldbeeld (: wereldbeeld van» in literair werk)
  • literaire / politieke cq levensbeschouwelijke of religieuze waardering(sgrond)
  • literaire kwaliteit » literaire waarde » SOMS OOK: dubieuze lit. kwaliteit
  • literaire waarde bepaalt "levenswaarde" van een werk
  • literatuur / filosofie cq "leidende ideeën" OF literatuur / levensbeschouwing)
  • Mandeville, Bernard
  • Margriet [damesweekblad] » uitgaven door "Margriet"
  • menselijke als waardecriterium, het – » OOK: het algemeen–menselijke als...
  • mode » herenmode » damesmode » make–up » modeshow » SOMS: modejo
  • moderne katholieke roman
  • moderne literatuur » "probleemromans" (: met het "moderne levensgevoel")
  • moraal na het christendom zoeken
  • moralist / profeet (: pessimist / optimist)
  • moralistische adagia » vermaning(en)
  • moralistische tekst (–en)\ zedepreek» moraliserend» tendenztekst» tendentieu
  • moreel appel » beroep op je betere ik » ethisch appel
  • moreel bezwaar » morele bezwaren » morele kritiek
  • mystiek versus morele zelfverbetering
  • Nicolas, Edmond
  • niet moraliseren! » lichtzinnig » gebrek aan ernst » onserieus
  • norm –en (OOK: poëticale)\ criteria (OOK: van criticus» recensent) » normatie
  • opvoeder » opvoeders
  • patsersjournalistiek » riooljournalistiek (OOK: – als literair motief)
  • plat » vulgair » grof (OOK: van taalgebruik)
  • positiebepaling » standpunt innemen » eigen waarden verdedigen
  • preek » preken » homilie
  • priesteropleiding » priesterroeping » seminarie (OOK: – als literair motief)
  • publicatieverbod » censuur » uitgaveverbod » uitleenverbod » OOK: bevoogding
  • puritanisme » puritein(s)
  • recenseren » bespreken » kritieken schrijven» SOMS: de vorm van de bespreking
  • recensiebeleid » recensentenpolitiek » recensiepolitiek
  • rechtshistorie » (OOK:) rechtszaak c.q. proces c.q. kort geding
  • religieus boek » godsdienstig boek » stichtelijk boek
  • rooms » r.k. leven » het "rijke roomse leven" » OOK "roomse" b
  • rosse buurt Amsterdam » walletjes » oudezijds...
  • schoonheid = morele kracht = waarheid van de inhoud
  • seks » seksuele lust » seksuele hartstocht » geil » overspel » wellust
  • seksualiteit als literair motief » (animale) seks in lit. of beeldende kunst
  • seksuele vrijheid
  • spot met burgerdom » belediging c.q. ontmaskering van burgerlijkheid
  • spot » hoon » vermogen tot spot » sarcasme » hatelijkheid » bijtende h
  • taal: erotische» seksuele» obscene » dubbelzinnige – (OOK: genitalia in &nd
  • taboe
  • theologie » theoloog (–ogen) » SOMS: godsdienstwetenschap OF: moraaltheologie
  • tragiek behoeft bovenmenselijke machten
  • uitgever vraagt "eerlijke manuscripten over jeugdliefde"
  • uitgeverij Oisterwijk (Den Haag)
  • universeel » universele ordening » universele orde
  • verantwoorde jeugdliteratuur
  • vergeving » vergiffenis » pardon » kwijtschelding (OOK: als literair motief)
  • verliefdheid » verloving » verkering » vrijerij (OOK: – als literair motief
  • veroordeling » oordeel » gericht
  • verschillende lezers – verschillend oordeel: waardoor?
  • visie » moraal
  • Voltaire: moralist vooral voor anderen
  • voorbehouden lectuur » verboden boek(en) » Index (van verboden boeken)
  • waardenverlies » –verval» normvervaging» –loosheid» ondergang va
  • waarschuwing mbt. lezen » lezen gevaarlijk! » ontkerstening en méér lezen
  • Weisse Rose, Die – [anti–nazistische Duitse verzetsgroep 1942–1943]
  • wereldverbeteraar » wereldhervormer » iemand–met–een–boodschap
  • yoga
  • zeggingskracht » OOK: géén zeggingskracht » gemis aan woordkracht
  • zelfonderzoek (: eigen innerlijk)\ –confrontatie» –ontmaskering» –ontd
  • zinnelijkheid (: onschuldige van jeugd / begeerte van volwassenen)
  • zondebewustzijn » –besef» schuldgevoel» –bewust» –besef (O