1960-12-15 Terugkeer naar het epische? Verhalen van F. Bordewijk, J. Bernlef en Remco Campert
Dagblad De Tijd\De Tijd–Maasbode (vanaf 8.2.1956) 1960-12-15 langere bespreking (: tussen 1000 en 2000 wrdn)
opmerking
*[6870]*
Om zijn bespreking van de drie verhalenbundels in een kader te zetten leidt Fens het stuk in met de constatering dat in de moderne literatuur "het probleem ... het verhaal, de bekentenis de verbeelding (heeft) verdrongen, het epische heeft plaats moeten maken voor het lyrische, het beeld voor het directe zeggen"; dat lijkt hem een (riskant) "eindstation". In dit verband heeft hij dan uitgebreid uit Johan Daisne's "hartstochtelijke pleidooi voor de 'roman romanesque'" in diens boekje "Pierre Benoit" geciteerd; in herinnering gebracht hoe in Adriaan van der Veen's roman "Doen alsof" (door Fens besproken in "De Tijd–Maasbode" van 19.11.60: 'De romanschrijver als medicijnman') "de moderne romanschrijver wordt getypeerd als medicijnman, heler (...) een soort geestelijk leidsman aan wie het moraliseren niet vreemd is"; en dat de 'problemen–Boon' tot sommiger teleurstelling niet goed terug te vinden was in diens schelmenroman "De bende van Jan de Lichte".
Bij de tot de bekentenisliteratuur te rekenen verhalen van Campert komen daar nauwelijks van verschillende verhalen uit eerdere bundels ("Alle dagen feest", "De jongen met het mes") ter sprake. Die van Bernlef en Bordewijk zijn meer episch. Van de eerste geeft Fens een algemene karakteristiek; hij noemt 'De waaier' en maakt een kritische opmerking over de "nogal gezochte titel, zoals ook de titel van zijn eerste dichtbundel "Kokkels" moeiijk een vondst genoemd kon worden". Van de Bordewijk passeren alle vijf verhalen kort de revue; gememoreerd worden nog "Bloesemtak" (1955), "enkele zwakke toneelstukken", en de vrij recente publikatie "De zigeuners".
Termen
bekentenis– / verbeeldingsliteratuur (OOK: tekort» risico van bekentenislit.) Bernlef, J. [pseudoniem van: H.J. Marsman] Boon, Louis Paul Bordewijk, F. (pseudoniem als dichter: Ton Ven) Campert, Remco Clair, René Couperus, Louis (Marie Anne) Daisne, Johan [ps. van Herman Thiery] epiek » episch » epische poëzie » episch karakter ik–perspectief » ik–figuur » het "ik" » ik–vorm » levenskritiek » tijdsproblemen ivm lit. cq kunstwaardering » ethische kritiek lyriek » lyrisch (SOMS OOK: lyrisch proza » lyrische roman » – passage) moderne literatuur » "probleemromans" (: met het "moderne levensgevoel") moraal » moralisme» –ist» –erend» morele overwegingen» zed opzet » compositie» indeling» opbouw» structuur» aanpak (OOK van bespr Schendel, Arthur van taak van literatuur » (OOK: sociale) functie of effect van boek cq literatuur titel » titels [van boek» tekst» tijdschrift» (–en); OOK: functie va toneel » drama » versdrama » OOK: voorstelling c.q. uitvoering c.q. vertolking Veen, Adriaan van der vergeefsheid » levensvergeefsheid » zinloosheid (OOK: – als literair motief) verhaal » novelle(n) » vertelling(en) » short story » verhalenbundel »
Besproken publikaties
  • ellendige nietsnut, Een – / [verhalen van] Remco Campert
  • Stenen spoelen / [verhalen van] J. Bernlef
  • Centrum van stilte / [verhalen van] F. Bordewijk

  • Open originelen in nieuw venster: Deel _1  Deel _2