1961-10-29 Burgerlijk braafheidsideaal. Goede religieuze kinderboeken zijn vrijwel onvindbaar. Opmerkelijk verschil met "profane" boeken. Bij de boekhandelaar rollen de verrassingen de kast uit
Dagblad De Tijd\De Tijd–Maasbode (vanaf 8.2.1956) 1961-10-29 lange bespreking\ recensie (tot plm. 2500 wrdn)
opmerking
*[6955]*
Het artikel is niet gesigneerd, maar door Fens in zijn knipselverzameling van eigen artikelen bewaard. Onder de kop een regeltje: '(Van een medewerker)'. [Ook inhoud en stijl verraden zijn hand. RM]
Met vier twee kolom brede illustraties uit kinderboeken: Hovenierscursus...; Uit: 'Met Jezus naar de vader'; Biecht van het zieke meisje; Illustratie uit "Bijbel voor de Kinderen".
In de tekst nog onderlijnde tussenkopjes: Braafheidsideaal; Schoonmaak; Goed werk.
De auteur ergert zich hevig aan de religieus en esthetisch minderwaardige kwaliteit van de door hem bij "een grote katholieke boekhandel" aangetroffen religieuze kinderboeken. Daarin overheerst merendeels een smakeloze, smaak bedervende, kleinburgerlijke en vaak zeer betuttelende toon; van een op niveau presenteren der wezenlijke waarden van de heilsgeschiedenis van het geloof is daar geen spoor, ook niet in de illustraties.
Een aantal van dit soort met kerkelijke goedkeuring verschenen publikaties wordt genoemd (bijna alle zonder vermelding van uitgever en auteurs): "Zo'n flinke Marijke" (evulgetur 1957), "Jesje en de heks", "Prentenboek van de eerste Heilige Communie", "Mijn levensweg, een boek voor jongens en meisjes die hun eerste H. Communie hebben gedaan" ("geschreven door een eerwaarde Frater"), "Ik kom", "Nog veertien dagen", en "De heilige Schrift" voor kinderen verteld door Piet Worm. – Enkele afdoende citaten verduidelijken de strekking van het betoog.
In het laatste kwart van het artikel komt betere kwaliteit aan de orde: "Met Jesus naar de Vader", "De Heilige Mis uitgelegd aan kinderen", "Ik geloof", en vooral" "Bijbel voor kinderen".
Positief vermeld worden nog de tekeningen van Jenny Dalenoord en de prentenboeken van Dick Bruna, met name diens "Kleine koning".

[N.B.: In zijn artikel 'Kunst en kitsch voor kinderen' in het weekblad "De Linie" dd 28.4.56 heeft Fens het boek "Mijn levensweg", geschreven door frater M. Bellarminus Mol, al eens negatief besproken. RM]

[ 24.6.04: Op de website http://www.weert.nl/gemeente/weert/nieuws.nsf/web/4cb07ftbd83f0ff6cc1256e92003b06d2 (mei 2004) wordt melding gemaakt van een beschouwend stuk van Fens over de katholieke achtergrond waartegen een groot deel van Broos' werk zich afspeelde. ]
Termen
Bazuin, weekblad De – (r.k.) bekrompen » tweedehands » kleingeestig » inferieur » provinciaal » ang Bellarminus Mol, M. [frater – ] bidprentje » religieuze plaat(jes) c.q. illustratie(s) boekhandel » boekhandelaar » boekwinkel » boekverkoper » SOMS: bezoek aan &n Broeders van Maastricht » broedersschool » broeder als onderwijzer Broos, Piet Bruna, Dick burgerlijk » –heid » burgerman » –leven » –milieu » Dalenoord, Jenny didactisch – moraliserend – deugd bevorderend (OOK: – betuttelend) eerste–communiefeest Fêtes et Saisons Fens boos» woedend» geërgerd» droef» ontstemd» hatelijk» in Fens: voorbehoud cq ambivalentie» teleurgesteld» kritisch» afwijzend» negati foto » foto's » fotografie » fotokunst » fotograaf » portretfoto geloof » religie » godsdienst geloofscrisis als taalcrisis » nietszeggendheid van religieuze taal geloofsontwikkeling » religieuze ontwikkeling » godsdienstige ontwikkeling Gemeenschap, De – [tijdschrift] godsdienstige opvoeding » godsdienstonderwijs » geloof (–sgroei) tijdens jeugd goede smaak / slechte smaak heilsgeschiedenis » heilshistorisch illustratie van kinderboek(en) Januszewski, Gertrud jeugdbijbel » kinderbijbel jeugdboek » jeugdliteratuur » jeugdboeken » kinderliteratuur » kinderlectuur Journet o.p., Pierre Katechetisch Centrum Canisianum katholieke cultuur katholieke traditie » r.k. (kerkelijke c.q. religieuze) traditie Keurraad voor Roomse Jeugdlectuur kinderboek » kinderboeken kinderboekenweek Klaasse, Piet Klink, J.L. lelijkheid van vroomheid » stichtelijke kitsch » walgelijk & naargeestig vroom Maria » de Heilige Maagd Maria » madonna » moeder Gods » Theotokos Moolenaar ofm, Gaudentius moraal » moralisme» –ist» –erend» morele overwegingen» zed moralistische tekst (–en)\ zedepreek» moraliserend» tendenztekst» tendentieu onvolwassenheid » infantilisme » sentimentalisme » onvermogen tot zich geven opvoeding » educatie(f) » opvoedkundig » pedagogisch (SOMS: –e voorlichting) religieus boek » godsdienstig boek » stichtelijk boek religieuze kunst » kerkelijke» gewijde kunst» kunst en (cq: of) religie religieuze literatuur c.q. geschriften » religieuze taal » gewijde taal religieuze thematiek » religieuze problematiek » religie als literair motief religieuze verbeelding » christelijke cq. gelovige verbeelding of beeldvorming rooms » r.k. leven » het "rijke roomse leven" » OOK "roomse" b Timmermans, Alphons visuele beeld tast eigen verbeelding aan» laat geen ruimte voor eigen fantasie vorming » vormingswerk» –ideaal» vorming als taak» SOMS: manipulatie v vroomheid » vroomheidsideaal » devotie » vroomheidsbeleving vroomheidsgeschiedenis Wüst s.j., G. Worm, Piet X INTERESSANT ENTREE BIJ FENS–STUDIE; TYPEREND» INDRUKWEKKEND» BELANGRIJK STUK X NIET DOOR FENS ONDERTEKEND STUK » NOG NAGAAN OF F. INDERDAAD DE AUTEUR IS X NOG NAZOEKEN » VERIFIEREN » CONTROLEREN!! (daarna dit trefwoord verwijderen)
Besproken publikaties
  • Mijn levensweg. Een boek voor jongens en meisjes die hun Eerste H. Communie hebben gedaan / tekst van Frater M. Bellarminus Mol; plaatjes van Frans van Noorden
  • Bijbel voor de kinderen II Het Nieuwe Testament / J.L. Klink et al.; [illustraties van] Piet Klaasse
  • Met Jesus naar de Vader / [verzorgd door de] Broeders van Maastricht; [mmv. het] Katechetisch Centrum Canisianum; [illustraties:] Gertrud Januszewski
  • Heilige Mis uitgelegd aan kinderen, De – / [samengesteld door] Piet Broos en Gaudentius Moolenaar o.f.m.
  • Ik geloof / Pierre Journet o.p.; [voor Nederland bewerkt door] G. Wüst s.j.
  • Heilige Schrift, De – / [de bijbel voor kinderen verteld door] Piet Worm

  • Open originelen in nieuw venster: Deel _1  Deel _2  Deel _3  Deel _4