beeld en interpretatie van de werkelijkheid » concept(ie) van de werkelijkheid
Artikelen
1959-05-02
tingeltangel–amusement. "de deur op een kier" van max dendermonde
1961-10-28
Nieuwe Nederlandse romans. Rechtlijnigheid en grilligheid. "Verdroomd seizoen" van Rini Carpentier Alting en "Koraalrif" van Helma Wolf–Catz
1963-11-02
"Schrijven onder invloed". Intensiveren en beschrijven. Romans van Willem Brakman en Willem van Toorn
1966-12-24
Beeldbewustzijn en beeldangst. Bij het boek "Hoogtijd" van Han M.M. Fortmann
1967-08-19
Vormen van vernietiging. Harry Mulisch' "Wenken voor de jongste dag"
1967-09-30
Cheque voor de tandarts. Buddingh'–Schippers en Bernlef–Schippers
1969-04-19
Nieuwe bundel verhalen van J. Bernlef
1973-03-31
Knappe verzorging van "Verzamelde Gedichten". Explosies van poëzie bij Vestdijk
1973-12-22
laatste pastoor of de dood van God, De
1977-11-04
Geblindeerd verhaal
1980-02-15
Met de ogen dicht
1981-12-18
Interpretatie ['81.12.18]
1993-12-13
Figuren uit de beeldroman Nederland
1994-11-18
Ook Goed Lezen Is Een Zaak Van Kunnen vergeten
1998-02-16
eeuwige jeugd van de plastiek, De
1998-10-16
meester der meervoudigheid, De – . Simon Vestdijk was te weinig kunstenaar
2005-08-11
Weten en herinneren
Zie ook
allerhoogste fictie: die van de religieuze verbeelding
alles echoot: alles verwijst naar elkaar
alles is verwijzing » alles functioneert als beeld (c.q. teken)
beeld bij Mulisch: aan de actualiteit onttrokken werkelijkheid > grondwaarheid
beeldkracht van metafoor en: onzekerheid» twijfel» voorbehoud» behoedzaamheid
behoefte aan beeld » beeld–drang » beeldendrang
belijdenissen [: als genre OF: als trefwoord]
betekenisgeving als geloofswijze (: verbeelding geeft zin a.d. ervaren leemte)
bewerken van de werkelijkheid » verwerking van realiteit (: door kunstenaars)
confrontatie mythe/ werkelijkheid versus mythologisering van werkelijkheid
correlatie beeld en zin (beeld en betekenis)
demetamorfosering / metamorfosering
Disneyland van de literatuur (literatuur op de werkelijkheid geprojecteerd)
dood van beeldenwereld » dode metaforen » verouderde beeldspraak » cliché
eigen / niet eigen (: eigen beleving of door literatuur voorgevormd?)
feit / fictie
feitelijkheden zonder visie » louter beschrijvend c.q. anecdotisch
fictie / waarheid (c.q. realiteit)
fictie / werkelijkheid (: literaire orde / orde van buiten de tekst)
fictie » kunst : structureert onze waarneming c.q. werkelijkheidsinterpretatie
fictie: tot werkelijkheid gemaakt » rol v. fictie i.h. tot–werkelijkheid–maken
functioneren van beeldspraak» van metafoor » SOMS: – van (natuur)beschrijving
geloof in de tekst verloren
herkenning (van steeds hetzelfde» steeds de eigen beleving in alles)
herschepping van de werkelijkheid
ideaal / werkelijkheid (droom c.q. idee / realiteit) OOK: als literair motief
interpretatie v.d. werkelijkheid (c.q. bedrieglijke veelvoudige werkelijkheid)
kunst / leven (kunst / werkelijkheid): verhouding werk–leven c.q. kunst–leven
kunst herinnert ons altijd aan het menselijk tekort
kunst verslindt, vertaalt en reduceert onze werkelijkheid tot teken
kunst: toevallige werkelijkheid bewerkt tot (beeld van) algemene waarheid
kunstervaring dwingt tot zelfinterpretatie en zelfontdekking
letterlijk / geestelijk lezen (interpreteren) : (meestal) van Bijbel
literair werk bestaat alleen in zijn interpretaties
literatuur / werkelijkheid (OOK: verhouding lit.werk–werkelijkheid» waarheid)
literatuur vanuit werkelijkheid ... / werkelijkheid vanuit literatuur verstaan
meerduidige werkelijkheid » onbetrouwbare werkelijkheid : als literair motief
metamorfose » transformatie
metamorfose, vermogen tot –
metamorfosering annexeert werkelijkheid
mogelijkheden / realisatie
poëzie is niet: gewone dingen op een ingewikkelde manier zeggen
psychologie » psycho–analyse» ps.an. benadering» (ontwikkelings–)psych
redeneren / verbeelden (: betoog c.q. beschrijving / beeld; analyse / beeld)
relatie auteur (commentator)–(roman)personage » auteur – verteller – persona
taal (literatuur): geeft gestalte aan (ware) realiteit achter de realiteit
tegenstelling schijn/ werkelijkheid (OOK: droomwereld EN: verstoorde droom)
teken / realiteit (beeld / werkelijkheid; teken/ betekende; metaforisch lezen)
teken–kracht van (overtuigend» onontkoombaar) beschreven gebeurtenis» situatie
tussenruimte denken / verbeelding : is ruimte van het kunstenaarschap
verbeelding: onze enige kenwijze voor het bijzondere
verleden neutraliseren » gevecht met (tegen) c.q. vervalsing van verleden
verwijzing is verloren c.q. functioneert niet » roept (verleden) niet meer op
Vestdijk, Simon
visie op kunstwerk » beeld van kunstwerk » idee over kunstwerk
werkelijkheid – beeld van de werkelijkheid – ware werkelijkheid
werkelijkheid / verbeelding (SOMS: vlucht in fantasie) : als literair motief
werkelijkheid van de fictie, eigen – (: autonome» eigen wereld v. verbeelding)
woord verloor zijn verwijzend karakter, het – » woordcrisis
zichtbaarheid van het Goddelijke » zichtbaarmaking van het Goddelijke