1973-12-22 laatste pastoor of de dood van God, De
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1973-12-22 fictie \ verhaal \ vertelling \ stripverhaal
opmerking
*[5777]*
Dit merkwaardige met de illustratie ruim een halve pagina vullende stuk lijkt een uitvoerige boekbespreking te zijn (plm. 2500 woorden), maar is in feite een door Fens zelf bedacht verhaal in de vorm van een literair essay, volgens Fens dd 9.12.98 geïnspireerd door Luis Borges. – Erbij afgedrukt is de reproduktie van een gravure van Gustav Doré, Don Quichot voorstellend.
Fens citeert de eerste woorden van de hymne 'Urbs Jerusalem beata', motto van een roman die hier quasi besproken wordt, maar waarvan in de tweede kolom gezegd wordt dat die nooit verschenen is, en van een auteur van wie alleen bekend zou zijn dat die ooit monnik is geweest...
Dit boek nu wordt door Fens gepresenteerd als een soort katholieke Don Quichote–roman, met het karakter van "een divina commedia: de hemel teruggebracht tot een lege ruimte waarin God het spel van de eeuwigheid alleen speelt. En tenslotte sterft." – Aan het slot wordt het tweede motto van het boek aangehaald, een deel van het grafschrift van Don Quichot, in de vertaling van Van Dam–Weremeus Buning.
[Op dit curieuze stuk, geplaatst in het zaterdagnummer van vlak voor Kerstmis en in feite het concept gevend van een groot werk, zou Fens nooit reacties hebben gekregen (mondelinge mededeling van Fens dd 9.12.98 aan de samensteller van deze bibliografie). RM]
Termen
alleen–zijn in versplintering / geborgenheid in bezield kosmisch verband beeld en interpretatie van de werkelijkheid » concept(ie) van de werkelijkheid beschouwend leven / prediking betekenisgeving als geloofswijze (: verbeelding geeft zin a.d. ervaren leemte) bewerken van de werkelijkheid » verwerking van realiteit (: door kunstenaars) bidden » gebed » gebeden » kracht van gebed » SOMS: fluisterend reciteren bidden als literair motief » gebed als literair motief bijbelcitaat » verwijzing(en) naar bijbel » bijbelse toespeling(en) Borges: "een beetje zoals Borges" (Fens, 9.12.98) breuk met traditie cq in traditie» botsing traditie–vernieuwing» geen traditie christelijke hoop » chr. (heils)verwachting (: op leven ook na de dood) christendom » christelijke traditie » christelijke cultuur concept van boek » idee... » plan... » ontwerp van boek crisis van het geloof » geloofscrisis » geloofstwijfel » afval van het geloof cyclisch aspect » cyclische vorm » OOK: – als (muzikaal) stijlmiddel dode cultuur van een te groot verleden Don Quichot als literair motief droom » visioen(en) » hallucinatie(s) » droomkarakter » droomachtig » eenzaamheid » eiland» isolatie» afgesloten» contactstoornis : als lit. motie fabel (: de fabel van een verhaal) » korte inhoud » samenvatting fake » falsificatie » produkt van fantast fantastisch » sprookjesachtig » irrationeel (element) » fantastisch verhaal Fens, Kees (18.10.1929–14.6.2008) [OOK: (anderen) over of n.a.v. Kees Fens] fictie van de hand van Fens (: verhaal » vertelling) » mogelijk fictie v. Fens fictief boek» –ieve tekst» – publicatie» – citaat» niet be fictieve auteur » niet bestaande schrijver » verzonnen schrijver(s) gelijktijdigheden in één moment» tijdlagen» ontkenning van chronologie cq geloof » religie » godsdienst geloofsontwikkeling » religieuze ontwikkeling » godsdienstige ontwikkeling god » de Eeuwige » demon » God » afgod » SOMS: de Absolute God is dood–theologie God uit zijn schepping weg hiernamaals » (beeld van) leven na de dood » jenseitig » heimwee naar de hemel hymne (–n) » lofzang » SOMS: hymnisch (karakter) OOK SOMS: sequentie (–s) katholieke traditie » r.k. (kerkelijke c.q. religieuze) traditie Kerk » kerkelijk » –lijke ontwikkeling(en) » Kerk als instelling of instituu kloosterleven » monastiek bestaan Léon, Juan de leven / literatuur (OOK: leven / lezen; EN: leven / schrijven) literatuur vanuit werkelijkheid ... / werkelijkheid vanuit literatuur verstaan liturgie » –gisch (– verband cq voorwerp)\ cultus \(oude) Romeinse liturgie monastiek ideaal » –e invloed » kloosterspiritualiteit » verlangen n. kloost monnik » kloosterling(en) » monniken onveranderlijkheid, illusie van c.q. hang naar – opgaan in lectuur opzet » compositie» indeling» opbouw» structuur» aanpak (OOK van bespr priester » pastor » priesterschap » geestelijke(n) » voorganger(s) priester als literair motief » dominee– » priester– » herderschap als psalm 50 (r.k.) » 51 (prot.): boetpsalm 'Miserere' relatie hiernamaals–leven hier (contact» wisselwerking» spanning hemel–aarde relatie literatuur – buitenwereld (: relatie maatschappelijke werkelijkheid) religieuze beleving (– beleven) » geloofsbeleving» –bewustzijn» spirit religieuze thematiek » religieuze problematiek » religie als literair motief ridderlijkheidsideaal » ridderschap (–sideaal) » (OOK: – als literair motief Spaanse literatuur » literatuur in het Spaans » Spaanstalige literatuur Spanje » Spaans » Spaanse cultuur » (SOMS:) – als literair motief spel met de tijd spiegel » spiegeling » spiegelbeeld » OOK: (omkering in) – als literair moti stilstand » fixatie als literair motief tegenstelling schijn/ werkelijkheid (OOK: droomwereld EN: verstoorde droom) tijd / eeuwigheid (OF: tijdelijk / eeuwig) traditie » conventie » overlevering » (goede) oude gewoonte(n) » continu&ium vader / zoon (c.q.: vader–zoon relatie als literair motief) vader als lit. motief» vaderschap» –figuur zoeken cq bevechten als lit. motief veranderend geloofsbewustzijn » wijziging in geloofsbeleving verbeelding (beleving) / feitelijke werkelijkheid verbeelding / werkelijkheid (droom [SOMS: mogelijkheid] vs. werkelijkheid) verdwenen traditie verdwijnend geloof » ontkerkelijking » ontkerstening » verdwenen geloofswereld vergankelijkheid / onvergankelijkheid (: tijdelijkheid / eeuwigheid) verhaal » novelle(n) » vertelling(en) » short story » verhalenbundel » Verrijzenis » Opstanding » verrijzenis des vlezes verstarde traditie » vormverstarring (vorm vs. geest c.q. inspiratie) verstarring verstening » verstard » roerloos » onbeweeglijk » stilstand » "ve voorbereiding op eeuwigheid wachten » verwachten » afwachten » uitzien naar (OOK: – als literair motie werkelijkheid – beeld van de werkelijkheid – ware werkelijkheid werkelijkheid tot fictie gemaakt (door literatuur c.q. kunst)
Besproken publikaties
  • ultimo cura, El – (De laatste pastoor) / Juan de Léon [Gefingeerd werk van een gefingeerd auteur; zie de toelichting. RM]

  • Open originelen in nieuw venster: Deel _0  Deel _1  Deel _2  Deel _4