gevoel / verstand (: gevoel / denken cq vernuft EN: affect/ intellectualisme)
Artikelen
  • 1956-08-04Vestdijk en Rembrandt
  • 1957-11-23"Ter wille van Leentje"
  • 1958-03-29impasse in de poëzie
  • 1959-01-31Brom over en tegen Multatuli
  • 1960-06-02plezierige hooghartigheid van dona diana, de –
  • 1960-06-11kaas contra fromage. het tweegevecht bij willem elsschot
  • 1960-12-10Essayistiek I
  • 1962-07-26Zuid en Noord
  • 1963-06-29Evenwicht tussen hoofd en hart. "Struisvogelreservaat" en "Balans". Elisabeth Eybers en Ellen Warmond, verzen zowel uit Zuid–Afrika als Nederland.
  • 1967-06-03Poëzie van J.C. Noordstar. Romantiek ingehaald door nuchterheid
  • 1967-12-23Idylle als noodbrug naar het mysterie
  • 1968-12-21Poëzie en proza van Kees Ouwens. Gedaanteveranderingen als noodzaak en noodlot
  • 1969-01-04Koersen tussen simpelheid en vernuft. Verhalen van Brouwers, Kockelkoren en Wiener
  • 1969-07-26Glanzende angststukken van J.A. Emmens
  • 1975-01-21Emmens
  • 1976-05-22Verzenmaker Eric van der Steen zet randfiguren op het trottoir
  • 1976-10-01Stilstaan
  • 1976-11-05Elsschot en de humor
  • 1977-07-15Schaduw, De
  • 1978-09-15Gelukkig dat ik niet naïef ben
  • 1985-03-08Mooi
  • 1988-01-22onderste lagen, De [**]
  • 1988-08-29Hoofdrolspeler op zoek naar een stuk
  • 1989-02-17Dief in de Nacht
  • 1989-02-27afstand tussen Noordwijk en Den Haag, De
  • 1991-04-22Van de liefde die vriendschap heet [*]
  • 1992-05-06intellect in de verbeelding, Het – . Vijfentwintig jaar Raster, vijfentwintig jaar ernstige essayistiek. Van een niveau waar de universiteit nog een puntje aan kan zuigen
  • 1993-11-01evenwicht als levensvisie en opdracht, Het
  • 1993-12-20dichter als pleiter en verleider, De
  • 1994-01-17En de wereld trapte hem dood
  • 1995-06-23Macht Van Het Vierkant (1), De
  • 1996-09-16vele kamers van het donkere hart, De
  • 1997-06-02Duivelse krachten van een geniale engel
  • 2003-11-13Ziel én zinnen De verheven religieuze kunst van de barok
  • Zie ook
  • affect / sentiment
  • afgenomen betekenis van essay als literair genre » essayisten ontbreken
  • analyse » analytisch (–e werkwijze) » analyseren
  • angst voor stilte » (OOK:) angst voor het mysterie van wat groter is dan ik
  • apollinisch / dionysisch (OOK: als literair motief)
  • barok » Barok » barokstijl » barokke aard
  • barok: "waar de geest zich altijd in uitersten van het lichaam uitdrukt"
  • beeldend / redenerend (c.q. betogend of bekennend) (: in poëzie)
  • belijdenissen [: als genre OF: als trefwoord]
  • beschouwelijke » beschouwende » bespiegelende poëzie [OF SOMS: verhaaltrant]
  • betekenislaag (–lagen) » méér betekenislagen » gelaagdheid
  • bezinning door de zinnen: typisch rooms–katholiek
  • buiten betekenis van de woorden om
  • centraal motief in Vestdijks poëzie: te zoeken motivering» houvast v. zichzelf
  • cerebraliteit van Vestdijk
  • cliché–gevoelens
  • denkproces » denken » denkwijze » poging tot denken
  • dichten / denken (OOK: schrijverschap / denker zijn; EN: scheppen / denken)
  • Donne, John
  • eenheid van object–gevoel–gedachte » geen dissociation of sensibilities
  • emotie en poëzie » emoties en poëzie » gevoel in poëzie
  • esthetische ervaring / verklaring (c.q. inzicht)
  • Fens' ideaal: complexe literatuur lokt in parken maar levert uit aan wildernis
  • Fens' voorkeuren: 1) kwetsbare auteurs 2) constructeurs c.q. labyrintbouwers
  • gebrek aan artisticiteit » compensatie voor gebrek aan artisticiteit
  • geloof: emotionele versus rationele beleving (OOK: emotionaliteit / denken)
  • gevoelsmatig toegankelijk» inleefbaar SOMS: – ontoegankelijk» niet inleefbaar
  • gevoelswoord » gevoelsaanduiding
  • Groot Gevoel » (te) grote gevoelens
  • heimwee naar de oude liturgie » de (nieuwe) liturgie showt verwording
  • herkenbaar gevoel » gevoelens herkennen» sentiment (–eel) » herkende emotie(
  • Huizinga, Johan
  • impressionabiliteit / verstand
  • indirecte bekentenislyriek » indirecte expressie van gevoel
  • intellect / zinnelijkheid
  • intellect in poëzie » logopoeia
  • intellect » intellectueel » intellectuelen
  • kracht van de poëzie is groter dan die van zijn betekenis
  • kunst / leven (kunst / werkelijkheid): verhouding werk–leven c.q. kunst–leven
  • kunst / wetenschap / OOK: kunstenaarschap / wetenschap (–sgerichtheid)
  • kwaliteit verraadt zich vóór het doorzicht plaats heeft (dat blijft raadsel!)
  • logica » logisch » OOK: onlogisch » tegen de logica » zonder logica
  • lyriek » lyrisch (SOMS OOK: lyrisch proza » lyrische roman » – passage)
  • Metaphysical Poets
  • mooi vinden / verstaan / doorzien (OOK: doorzien / begrijpen)
  • natuurgeloof » verbondenheid met de natuur
  • nieuwe taal » oorspronkelijke taal » nog niet "poëtisch"
  • plat » vulgair » grof (OOK: van taalgebruik)
  • poëzie, gekunstelde –
  • positivisme » positivist(en)
  • progressief / reactionair (progressievelingen / behoudenden)
  • psychische verwarring » mentale verwarring » dementie : als literair motief
  • rechtstreeks / onrechtstreeks [SOMS: primair / secundair] : in kunst ervaren
  • redelijkheid » rationalisme (–alist) » verstandelijk » gezond verstand
  • redeneerderig » OOK: te theoretiserend» uitleggerig» beschouwerig» expliciet
  • redenerend » redeneerkunst » redeneervermogen » denkend
  • romanticus / burger (OOK: onburgerlijk dichter / burger; EN – als lit. motief)
  • romantiek versus classicisme » (OOK:) romantisch versus klassiek
  • spiritualiteit van de barok
  • taalvernieuwing » taalvernieuwer » revolutionair cq. experimenteel taalgebruik
  • tegendelen » tegenstrijdigheden » contradictie(s) » opposities » zwart&ndash
  • tegenwereld / werkelijke wereld (OOK: dubbele wereld: onzichtbaar/ zichtbaar)
  • traditie / emotie (OOK: spanning tussen herkennen en verrast worden)
  • tussenruimte denken / verbeelding : is ruimte van het kunstenaarschap
  • uitleggen » verklaren » toelichten (in gedicht zelf)
  • utopie » utopisme » utopist » Utopia (OOK: droom » verwachting)
  • verinnerlijking van cultuur » individualisering v.d. cultuur » cultuurbeleving
  • Verlichting » Verlichtingsoptimisme » Aufklärung » Enlightenment
  • vernuftigheid
  • verstandelijkheid » beredeneerdheid : bij Kouwenaar
  • verwoording, doordachte» zorgvuldige» moeizame» weinig spontane –
  • verzoening van tegenstellingen
  • Vestdijk / Malraux : kennis versus beleving
  • vitale / academische poëzie
  • waardering: buiten het verstaan om
  • zeggingskracht en redeneerderigheid
  • zinnelijkheid / vergeestelijking (c.q. sublimering) EN: zinnen / bezinning