poëzie is méér dan esthetisch» gevoelig» anekdotisch» halfzacht
Artikelen
1962-02-17
Zonder zachte woorden. Pogingen tot objectivering. Poëzie van J. Bernlef en C.B. Vaandrager
Zie ook
"poëtische" poëzie: onpersoonlijke (cq kitschige) met poëzie geschreven po&
"poëzie is onzin"
aangrijpend als waardekwalificatie (OOK: schokkend» overrompelend» getuigend)
abstract / concreet (: in poëzie)
analyse van poëzie » analytische methode tav. poëzie » poëziebeschouwing
associatie en stemmingsomschrijving(en) in poëzie
beeld in de poëzie » metaforen in de poëzie
beeldend / redenerend (c.q. betogend of bekennend) (: in poëzie)
beschouwelijke » beschouwende » bespiegelende poëzie [OF SOMS: verhaaltrant]
beschrijving » illustratie ipv beeld»interpretatie»visie»verbeelding»s
bewustzijn van opvatting(en) over literatuur» poëzie (OOK: reflectie mbt....)
bezongen onderwerp slechts aanleiding tot poëzie (: verdwijnt erachter» erin)
concentratie als poëtisch element (ook in proza)
dichten / denken (OOK: schrijverschap / denker zijn; EN: scheppen / denken)
dichten als vrije–tijdsactiviteit
dichten is ...
dichten speelt zich af tussen een woord en het enige er achter verborgen woord
dichten: d.i. verklaringen want verbindingen laten ontstaan in taal
dichten: dialoog aangaan met de dingen (van betekenis uitgaan cq ze die geven)
dichten: het naamloze naam geven » inzichten–in–het–bestaan uit taal vrijmak
dichten: woorden dwingen nog niet bestaande relaties aan te gaan
dichter / politicus (dichter– c.q. schrijverschap / politiek(–e werkzaamheid)
dichter als inbreker» als omroeper van oproer » poëzie als kiezels ipv krenten
dichter geen kopiist van zijn bedoelingen
dichter–criticus [dichter, tevens – ]: poëziebeschouwing\–kritiek door dichte
dichter: de gevoelens voorbij » een dichter schreit niet
dichterlijk maar geen poëzie
dichterschap » OOK: dichterlijke werkzaamheid » dichter cq auteur aan het werk
dichtproces (= taalproces) komt op gang » beginnen met schrijven
echte / verkeerde moderne poëzie
eigene van poëzie: in continuïteit (traditie) steeds "de" poëzie realiseren
emotie en poëzie » emoties en poëzie » gevoel in poëzie
emotie of lieve woorden of stemming verward met poëzie» literatuur» dichtkunst
erkenning » constatering : dit is echt poëzie
ethische aspecten van literaire kritiek » – van poëziekritiek
Fens: kritisch programma » (EVT.: ergocentrisch) uitgangspunt v. lit. kritiek
gedicht is geen vertaling van een idee
gedicht: een eigen en geheel nieuwe wereld (lastig a.h. bekende te verbinden)
gedicht: moeilijk doen om bijna niets
genese » wording » ontstaan van poëzie (c.q.: van gedicht» gedichten)
genese » wording » ontstaan : van (literair) werk of oeuvre
gevoel van auteur cq kunstenaar » gevoelens van of bij dichters of schrijvers
gevoelens op woorden gezet is geen poëzie voor Fens, (onoorspronkelijke – )
goed gedicht / slecht gedicht [SOMS: goede roman / slechte roman]
Groot Gevoel » (te) grote gevoelens
harmoniserende / uitstotende (depersonaliserende) poëzie (Oversteegen)
herkenning bij gedicht en sentimentswaarde
hiërarchie » hiërarchische ordening; OOK: hiërarchie in» van gevoelens
kinderlijk = dichterlijk = gewoon = bijzonder (: alles als nieuw kunnen zien)
kracht van de poëzie is groter dan die van zijn betekenis
kunst (cq literatuur) als escape» versiering» ontsnapping uit de werkelijkheid
levenskritiek » tijdsproblemen ivm lit. cq kunstwaardering » ethische kritiek
lezen vanuit poëziebeleving van nu (: oudere literatuur – )
lezer van poëzie: geen gepreconditioneerde echoput
lichtheid van taal » lichtvoetige» elegante» sierlijke» moeiteloze poëz
light verse » light literature » lichtheid in literatuur » OOK studentenpoëzi
literatuur / werkelijkheid (OOK: verhouding lit.werk–werkelijkheid» waarheid)
literatuur werkt concentrisch: schept uit bekende stof nieuwe mogelijkheden
literatuur: geen persoonlijke c.q. interessante mededeling (poëzie evenmin)
literatuurfilosofie » filosofie van de poëzie » (taal–) filosofie en poë
lyriek of poëzie?
Nederlandse poëzie sinds plm. 1980 slechts fraai verwoorde literaire lichtheid
norm –en (OOK: poëticale)\ criteria (OOK: van criticus» recensent) » normatie
normen bij het lezen van poëzie
nutteloosheid van poëzie» van schrijven
onduidelijk samenstel van emoties als norm
onpersoonlijke poëzie » onpersoonlijk geschreven » onpersoonlijke tekst(en)
ontstaan van (normatieve) poëzie–opvatting(en)
ontstaan van literatuuropvatting(en) c.q. poëzieopvatting(en)
ontwikkeling in poëzie: van explicatie naar suggestie
opvattingen over poëzie, verschillende –
persoonlijke alledaagsheden van dichters op taalmuziek gezet; Fens wil géén –
poëtica Fens: zijn ideeën & overwegingen mbt poëzie» literatuur» etc
poëtica » leerboek over poëzie » versleer
poëtica » poëticale opvattingen cq – onderzoek » wat is literatuur cq po
poëtische vaagheid
poëzie / geen poëzie (goede poëzie / slechte poëzie)
poëzie als conversatie » converserende poëzie
poëzie als geheim (–taal) » als ontoegankelijk mysterie
poëzie als gezelschapsspel
poëzie als puberteitsverschijnsel
poëzie begint daar waar voorlopig niets te delen lijkt
poëzie brengt het onbekende bij elkaar
poëzie doet in een enkel woord véél gelijktijdig beleven
poëzie houdt zich opgevouwen» toegevouwen (: moet z. – houden; implicietheid)
poëzie is niet: gewone dingen op een ingewikkelde manier zeggen
poëzie levert wereldbeeld met onvermoede samenhangen
poëzie terugwinnen op gemeenplaats » geen cliché meer » nieuw leven aan clic
poëzie verliest het van de natuur (OOK: kunst... )
poëzie zonder vragen
poëzie: "aangehouden aarzeling tussen klank en betekenis" (Valéry)
poëzie: "evenwicht tussen zegging en suggestie, tussen zekerheid en vermoeden"
poëzie: als verovering (gevecht) / als aankleding van het al bekende
poëzie: daarin woord(en) actief in betekenisvorming
poëzie: definitie / model
poëzie: metaforisch "denkproces" ('gedicht denkt dichtend'\ dichten is denken)
poëzie: uniek gebeuren in taal; géén algemene idee.
poëzie: wat er dankzij en ondanks de woorden net niet staat
poëzie: woorden hebben karakter van half–beeld
poëziebeleving
poëziekritiek » poëziebeoordeling » recensie c.q. recenseren van poëzie
poëzielezer Fens wil: het onbekende» nieuwe» ongehoorde» verrassende
poëzielezer Fens wil: voortgaan in zich herhalende momenten van stilstand
poëzieopvatting » (onze) poëzieopvattingen
poëzieverwachting(en) van Fens
post–experimentele poëzie
proces van het dichten zelf » dichterlijk taalproces
pure, d.i. absolute poëzie
referentiekader voor oordeel: dit is poëzie
reflectie op schrijven» literatuur» poëzie (–opvattingen)
reflectie over eigen belevingen » ordening » normen mbt. poëzie cq. literatuur
retoriek / literatuur (c.q. poëzie)
schrijver als profeet cq ziener» dichter als profeet» bezwerend schrijverschap
slechte poëzie » zwakke poëzie » geen poëzie » "dit is g&eacut
spel / ernst [OOK:] spel » ernst [EN:] ernst van het spel
spel met anekdote » spel met alledaagsheden » SOMS: symboliek in anekdote
taal als probleem » taal geproblematiseerd » OOK: dichten geproblematiseerd
taal tot zijn recht laten komen is de kern van schrijven en dichten
theorieën: afspraken mbt. het lezen van poëzie
tussentaal van poëzie: teken verwijst naar buiten èn naar zichzelf
tweede (eigenlijke) natuur aan de werkelijkheid gegeven in poëzie
uitgangspunt voor bespreking» vertrekpunt bij recensie » poëtica van recensent
verdichting » concentratie» betekenisconcentratie» –verdichting [OOK: geen &
verdriet als kiemcel van poëzie
verschil poëzie/ proza: verschil in (taal–) dichtheid
waarde » waarde (belang» status» waardigheid) v. literatuur » literaire waar
waardetoekenning » oordeel (–svorming) » beoordelings– & waarderingsproc
Wat niet goed is, is niet geschreven » dichter van zwak vers mist taalgestalte
werkelijkheid van het gedicht» van de poëzie
woord schrijft poëzie door oproepen van associatieketen
X INTERESSANT ENTREE BIJ FENS–STUDIE; TYPEREND» INDRUKWEKKEND» BELANGRIJK STUK
zingen: dichten
zondagsschrijver » –dichter(s) » –poëzie » –proza »
zuiver literaire literatuur– cq. poëziebenadering » 'zuiver literair' als norm