1980-10-06 Don Quichot in het hiernamaals
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1980-10-06 maandagstuk (boekbespreking max. plm. 2200 wrdn)
opmerking
*[10080]*
Met afbeelding (zonder onderschrift) van een klassieke kop.
Tussenkopjes: Poëzie; Vijanden; Curieus; Actueel.
Met citaten komen ter sprake van Ida Gerhardt: 'Het Boerenbedrijf' (haar vertaling van Vergilius' "Georgica" in haar "Verzamelde Gedichten"), en van Leo Vroman de eerste strofen van 'Lief water' uit diens recente bundel "Nieuwsgierig".
Centraal staat de autonome waarde van literatuur, die door de eeuwen heen veelal is gewaardeerd op buitenliteraire gronden. Over het ondanks kritiek op belangrijke omissies (misbruik door theologen; het werk van slechte dichters) toch ook met lof besproken werk (Stanfords bestrijding van wat door de eeuwen heen door annexeerders van poëzie tegen het werk van dichters en tegen de dichtkunst in het algemeen is gezegd): "een curieuzer boek heb ik in tijden niet gelezen; een onevenwichtiger behandeling van de poëzie ook niet, maar ook niet een boeiender geschrift"; "De poëzie moet zich nog steeds vele vijanden van het lijf houden die het te goed met zichzelf en daarom ook, volgens hen, met haar menen."
Termen
alleen schriftelijke taal een (schijn)mogelijkheid tot spreken over literatuur Aristoteles associatie » connotatie(s) » bijbetekenis(sen) » nuance (–s) » bijgeda autonomie van het kunstwerk » eigen leven cq zelfstandigheid van Grote Kunst autonomie: eigenzinnigheid of onvergelijkbaarheid van (groot) literair werk erkend op verkeerde gronden » waardering ogv. misverstaan » verkeerde gelijk Fens: voorbehoud cq ambivalentie» teleurgesteld» kritisch» afwijzend» negati functioneren van poëzie c.q. literair werk in cultuur » – binnen gemeenschap Gerhardt, Ida G.M. grenzen van interpretatie (limiet van haar vermogen tov. het geheim) Homerus » dichter van de Homerische zangen Ilias interpretatie vervangt unieke taal door veralgemenende neventaal klassieke literatuur literaire / politieke cq levensbeschouwelijke of religieuze waardering(sgrond) literaire betekenis » literair gegrond motief mbt –\ OOK géén lit. motiver literaire kritiek » literatuurkritiek » literatuurbeschouwing literatuur / filosofie cq "leidende ideeën" OF literatuur / levensbeschouwing) literatuur functioneert [soms] buiten gebied van literatuur Odyssee » SOMS: odyssee (dwaaltocht) over tekst denken c.q. praten parafrase » parafrasering » omschrijving » samenvatting » navertellen (&ndas parafraseren verkracht literaire tekst Plato » platonisme » platonisch poëziekritiek » poëziebeoordeling » recensie c.q. recenseren van poëzie polemiek » polemisch » polemist » discussie » gedachtenwisseling (–en) praten over kunst (c.q. literatuur) » schrijven over kunst (literatuur) recenseren » bespreken » kritieken schrijven» SOMS: de vorm van de bespreking schrijven over literatuur » – over poëzie » communiceren over literatuur spreken over poëzie kan alleen in metaforen» benaderenderwijs omschrijvend Stanford, W.B. taak van literatuur » (OOK: sociale) functie of effect van boek cq literatuur taal » –kracht » macht c.q. kracht v.d. taal » taalgebeuren » –k verdichting » concentratie» betekenisconcentratie» –verdichting [OOK: geen & Vergilius, Publius (Vergilius) Maro Vroman, Leo waarde » waarde (belang» status» waardigheid) v. literatuur » literaire waar waarde: literaire vs. niet–literaire – » zuiver literair vs extra–literair waardeoordeel » mening » oordeel » waardering (tav. tekst) waardetoekenning » oordeel (–svorming) » beoordelings– & waarderingsproc wereld in woorden (autonome» fictieve» literaire werkelijkheid : is van taal) X INTERESSANT ENTREE BIJ FENS–STUDIE; TYPEREND» INDRUKWEKKEND» BELANGRIJK STUK zuiver literaire literatuur– cq. poëziebenadering » 'zuiver literair' als norm
Besproken publikaties
  • Enemies of Poetry / W.B. Stanford

  • Open originelen in nieuw venster: Deel _1  Deel _2