humor » geestigheid » grap » witz » scherts » slapstick » absurd
Artikelen
  • 0000-00-00""""""""""WOORDGRAPJES BIJ FENS: In zijn Linie–columns (met het vogelvignetje) zijn woordgrapjes een veel gehanteerd stijlmiddel. Zo bv. in "overmoed" (9.4.60), een ironiserend stukje over de wijze waarop de r.k. pers zich uitsloofde na de benoeming van een Nederlandse kardinaal, waar hij een voorpaginakop signaleert: "Kardinaal maandag naar de kleermaker" laat hij op dat belangwekkende nieuws deze zin volgen: "Bij een goed katholiek gaat zo'n mededeling niet in zijn kouwe kleren zitten." Cf. ook in "kleuren" (De Linie 16.04.60) over een onwennige poging om met Pasen eieren te gaan beschilderen: "Met een kleur hebben wij aan een vrouwelijke kennis een kookboek te leen gevraagd." Daarin vindt de auteur o.m. "theoretisch geëier"; bij de mislukkende verfaanschaf daarna: "Wij kozen eieren voor ons geld en holden de winkel uit"; en even verder: "het kookboek kookte over van leuke tips"; en hij voelt zich "voor het lapje gehouden" door het advies om eieren glimmend te wrijven met een lapje met olie. Zie ook "wandelen" (De Linie, 23.4.60), waarin o.m. de uitdrukking "je beste beentje voor zetten" gebruikt wordt bij de komische beschrijving van een fanatieke wandelaarster. Zie vooral ook "vakbeurs" in De Linie dd 11.6.60, waarin o.m. van een begrafenisondernemer wordt gezegd: "hij lachte, waarbij een kerkhof zichtbaar werd." en even verder: "laat je niet kisten", "daar lachen wij ons altijd dood mee", "onderkruiper", "doodeenvoudig", enz., enz. Zie ook in De Linie dd 8.10.60 de column "leek" (dat speelt op de toen in r.k. kringen hevig woedende problematiek van het verschil tussen 'leken' en bekleders van het geestelijk ambt) waar in de tweede kolom het woordje 'leketreurspel' wordt gebruikt en in de slotzin 'leek' als scheldwoord valt. Vanaf 1955 zijn zulke grappen typerend in zijn columns (evenals de daar gehanteerde "wij"–vorm). [Notitie om dat niet te vergeten; ik had eerder dit soort aantekeningen moeten maken! 9.2.2000]
  • 1955-06-11man, de vrouw en de moord, de
  • 1955-09-17humpie heeft een bok geschoten
  • 1956-03-31bij het nieuwe comedia. lieve schim
  • 1956-04-21bolknak – bolleboos
  • 1956-09-22kraaien slaan hun vleugels uit
  • 1956-10-06één keer
  • 1957-01-05zakagenda
  • 1957-01-19in de wachtkamer
  • 1957-02-09Het is feest vanavond
  • 1957-02-09saoed
  • 1957-02-16gevleugeld oord
  • 1957-04-13Toon. Lente op het Leidseplein
  • 1957-04-13langzaam–aan
  • 1957-05-25vijf cent
  • 1957-06-29kous
  • 1957-08-24Vlamingen vertellen. Louis Paul Boon en Prosper de Smet
  • 1957-09-14in pij en kap
  • 1957-09-28alles in wonderland
  • 1958-04-05Schoonmaak in heilige huizen
  • 1958-04-26"Jansonius en zijn niveau". Bijzonder talent, meer speels dan diep
  • 1958-10-11circus s.j.
  • 1958-11-15Lezen in het verleden en in het heden
  • 1959-01-10sonnevelds rimram
  • 1959-05-30opstand der horden, de
  • 1959-08-01wat betekent 500.000? een half miljoen toehoorders!
  • 1959-08-08lachen [*]
  • 1959-11-07mosterd na de maaltijd
  • 1960-05-07fijndaddud'rweerbent toon hermans derde one–man show
  • 1960-05-14onbezoldigd moordenaar ionesco als spotter en pessimist
  • 1960-12-21Varia ['60.12.21]
  • 1961-02-15Historisch [*]
  • 1961-02-25In 1985
  • 1961-03-25Jongste publikatie van Mulisch. "Voer voor psychologen". Opstapeling van absoluutheden en enkele uitstekende stukken
  • 1961-09-28Bundelen
  • 1961-10-04Bloemlezing [**]
  • 1963-09-07Autocraten
  • 1963-12-07Humoristen
  • 1964-07-08"Tirade" [**]
  • 1967-07-15Met verontwaardiging.....
  • 1968-05-03Aforismen van Jonckheere
  • 1971-05-29legpuzzel in 824 stukje van Michel van der Plas, Een
  • 1971-10-16Winterboek van Bernlef
  • 1971-10-30blauwe rode boek, Het
  • 1971-12-23Hij dacht hardop voor anderen. Godfried Bomans: een schrijvende toeschouwer
  • 1972-01-29Parodie op de kritiek
  • 1972-12-15Geplooide ernst
  • 1974-01-11Kabaret
  • 1975-04-04Kleinigheden
  • 1975-08-29Schoolmeester
  • 1976-10-11Tussen lunch en diner
  • 1977-08-22Honderdjarige humor
  • 1977-11-14"Joodse humor"
  • 1979-11-05Slachtoffer van eigen humor
  • 1980-07-11Bijna niets
  • 1981-03-16tranendal van lezen en schrijven, Het
  • 1983-06-18definitieve ondergang van alle dag, De
  • 1986-04-25Slapstick
  • 1987-04-14Lachen [***]
  • 1987-08-28Lachmaand
  • 1988-01-15Portretten [**]
  • 1997-01-27Berichten uit de Achterhoek
  • 1997-02-24kleinbeeld van een cultuur, Het
  • 1997-12-13Hans Helgers
  • 1998-03-20Van oude humor die voorbijgaat
  • 1998-11-20consequenties van het dwepen, De
  • 2001-07-14Jos de Waele Het abrupte einde van een archeoloog
  • 2002-03-14vergaan van de lach, Het
  • 2004-11-11Hardop lachen op je eentje
  • 2005-04-29Werk van een academie op z'n eentje. Studie van 17de–eeuws, met zichtbaar plezier geschreven 'Johnson's Dictionary'
  • 2005-10-27Over de doden niets dan leuks
  • 2006-02-17kast en kelder vol vergeefsheid, Een – . Wetenschappers duiken 17de–eeuwse klucht van Haarlems–Indische smid Lourens van Elstland op in Parijs
  • 2007-03-09Hoeveel nonsens kun je hebben? 'Perplexicon' laat zich lezen als een encyclopedie
  • 2007-03-12Over televisie en de 'leukheidscultuur' / Wubby Luyendijk
  • 2007-03-15honderdjarige van Bomans, De
  • 2008-02-08Stromende wodka en een elite van straathonden. [Ondertitel in gekleurd cliché:] Met zeldzame opgewektheid bestelt Brandt Corstius in restaurants taart die geen taart is
  • Zie ook
  • Allan, Woody
  • bibliothecaire humor
  • cartoon(s) » tekening(en) » spotprent(en) » getekende grap(pen) » karikatuur
  • contrastwerking » effect van tegenstellingen » effect van contrast
  • cultivering van leuk» licht» alledaags (: garandeert geen belangrijke poëzie)
  • ernst / humor
  • geen tragiek » ontragisch » tragiek ontbreekt
  • groteske » grotesk effect
  • humor – satire – moralisme » OOK: moraliteit
  • humor / geestigheid
  • humor als ernst » – als bestaanskritiek » ernstige humor » ernst van de humo
  • humor » humoristisch » humorist » humoristisch effect » SOMS: wezen van humo
  • humor: confrontatie absoluut/ betrekkelijk
  • humor: herkenning van bijna–gelijkenis(sen)
  • humorloos » gebrek aan humor » afwezigheid van esprit » geen gevoel voor humor
  • illusieloosheid » (SOMS OOK: opgewekte) illusieloosheid » desillusie
  • ironie » ironisering » ironisch ( –e toon) » sarcastisch » afweer&ndas
  • ironisch gebruik van gemeenplaats(en) of zakelijke dan wel ambtelijke taal
  • knittelrijm
  • komiek » lachwekkend » belachelijk » dwaas
  • kunst als entertainment » literatuur als entertainment » lichte muze
  • lach » lachen » glimlach(en) » giechelen » vrolijk » blij
  • Laurel, Stan & Oliver Hardy [SOMS: één van hen]
  • leukerds als losers » quasi–humor vanwege angst voor ernst
  • lezen als entertainment c.q. ter ontspanning » humor– of amusementsliteratuur
  • light verse » light literature » lichtheid in literatuur » OOK studentenpoëzi
  • literair dubbelspel
  • Marx Brothers
  • Marx, Groucho
  • misplaatste humor
  • misverstand als humoristisch procedé
  • Monty Python » Monty Python's Flying Circus
  • mystificatie (–s) » gefantaseerd » fake » quasi–...
  • niet moraliseren! » lichtzinnig » gebrek aan ernst » onserieus
  • nonsens » kolder » (OOK:) wartaal » laltaal
  • O'Mill, John [ps. van Jan van der Meulen]
  • ongewilde humor
  • oude humor / jonge humor (uit '50 & '60 doet je jong voelen vs "maakt je oud")
  • plat » vulgair » grof (OOK: van taalgebruik)
  • quasi–humor » melig» flauw» SOMS: opleuken» gewild populair OF quasipe
  • recreatie » amusement » vermakelijk » plezier(ig) » pret » grap »
  • spel (: met gemeenschappelijke kennis) / ernst (: door oorspronkelijkheidseis)
  • spel / ernst [OOK:] spel » ernst [EN:] ernst van het spel
  • spel » cultuurspel » gezelschapsspel » cultuur & spel » spelen » s
  • spot » hoon » vermogen tot spot » sarcasme » hatelijkheid » bijtende h
  • suggestie Fens: onderzoek invloed van Bomans op delen van Mulisch' werk
  • tekstschrijver (–s) voor cabaret » SOMS: waarom geen – of toneel geworden?
  • understatement » skepsis » ironie » ingehouden (–heid) » onderkoeld
  • vermenging humor en tragiek » (zwarte) humor als redmiddel » tragische humor
  • vernuftigheid
  • verouderde humor » veranderd gevoel voor humor
  • vertoning » theater » opvoering » aanstellerij » spel » rol spelen &ra
  • volmaaktheid is humorloos
  • wij–vorm » wij–gedicht(en) » (SOMS OOK:) retorisch 'wij' ipv. 'ik'
  • wit [= geest » geestig]