1995-10-13 Tenslotte Is De Vraag De Kern Van Alles
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1995-10-13 Poëzie essay vrijdag (plm. 1200 woorden)
opmerking
Geciteerd wordt Leopold's Omar Khayyam–kwatrijn (voor Fens een van de honderd favoriete gedichten): "Wij gaan en komen en de winst is waar? (...)"
Genoemd worden Bloem's "Het onzegbare geheim" (cf. ook het maandagartikel "Een bewonderenswaardige lettré" in de Volkskrant van 9.10.95) en Westerlinck's "Het schone geheim der poëzie".
Termen
• algemeen vs individueel» persoonlijk» toevallig» incidenteel» uitzonderlijk • bekoring van het verzwegene » het fascinerende van wat niet gezegd wordt • betekenisgevende context ontbreekt » achtergronden voor beleving onbereikbaar • betekenisgeving is veralgemening • betekenisgeving vergt (ook historische) context » waarderen vergt context • Binnendijk, D.A.M. • Bloem, J.C. • citeren » citaat » motto » citaten » wijze van citeren » geciteerd wor • context, gebrek aan – » zonder context » geïsoleerd van context • conventie / oorspronkelijkheid (c.q.: conventioneel / oorspronkelijk) • dichterschap » OOK: dichterlijke werkzaamheid » dichter cq auteur aan het werk • echt nieuwe wordt niet (h)erkend » onbegrip cq afwijzing mbt het echt nieuwe • eigene van poëzie: in continuïteit (traditie) steeds "de" poëzie realiseren • eigenheid van debuut duidelijk(er) door later werk van auteur • fascinatie » fascinerend : door het onbegrijpelijke» onbegrepene» onduidelijke • fascinerend door vermoeden(s) te wekken c.q. door aanduidingen of suggestie(s) • Faverey, Hans • Fens: persoonlijke (privé–) mening» gevoelens» voorkeur» ervaring&raq • gedicht buiten elke context van poëzie • geheim: iets wat ons aangaat maar wat we nooit helemaal zullen weten • geheim: mooi want meerduidig (genereert steeds nieuwe vragen) • gewenning aan gedichten • gewenning tussen lezer en tekst • herlezen » herlezing » vaker lezen » herhaalde lezing • interpretatie vervangt unieke taal door veralgemenende neventaal • kunst krijgt betekenis als kunst door context • kwatrijn » Perzisch kwatrijn » kwatrijnen • Leopold, J.H. (Jan Hendrik) • Lucebert [pseudoniem van Lubertus J. Swaanswijk] • marginale schrijver (–s) » tweede garnituur » middelmatige literatuur • metafoor » beeldspraak » overdrachtelijk (–heid) • moeilijke poëzie later verstaanbaarder • mystiek » mysticus (–a\–i)\ mystieke ervaring [SOMS: joodse» Indische mystie • Omar Khayyam » SOMS: Nederlands Omar Kkayyam Genootschap • ongekende ervaringen verwoorden: behoeft beeldspraak • onverwoordbaarheid » onverwoordbaar » onzegbaar » (het) onuitsprekelijk(e) • over poëzie alleen in poëzie te spreken • raadsel te raden » raadsel blijft » raadselachtigheid als teken van kwaliteit • regel (bijzonder» favoriet» besproken» gekritiseerd» los) (: roept wereld o • schrijven over literatuur » – over poëzie » communiceren over literatuur • spreken over poëzie kan alleen in metaforen» benaderenderwijs omschrijvend • stelt grote kunst niet altijd vraag zonder antwoord (: geheim van grote kunst) • tijdelijkheid vereeuwigen: motief om gedichten te lezen • veralgemenen van het bijzondere » reductie tot idee » abstraheren » abstractie • vervreemding » zelfverlies [OOK:] vervreemding als literair motief • Vijftig » Vijftigers » beweging van "Vijftig" • waardeoordeel geconditioneerd door context» situering (OOK: lit. betekenis...) • Westerlinck, Albert [pseudoniem van Josephus G.M. Aerts] • zwijgen » wijsheid van het zwijgen » zwijger » SOMS: zwijgen als protest

Open originelen in nieuw venster: Deel