1995-04-24 Tasten in het licht van Rembrandt
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1995-04-24 maandagstuk (boekbespreking max. plm. 2200 wrdn)
opmerking
Met afbeelding van de Nachtwacht van Rembrandt van Rijn, uit 1642.
Met een citaat van Bredius uit 1904 over Ruysdael's weergave van landschappen bij Haarlem.
Genoemd worden de tentoonstelling "Gebed in schoonheid" (Rijksmuseum Amsterdam 1994–95), "Het straatje" van Vermeer, en van Rembrandt behalve de "Nachtwacht" nog diens "Zelfportret met Saskia op schoot" » "De verloren zoon in het bordeel".

[ N.B.: op zaterdag 22.4.95 heeft de Volkskrant op p 21 een ingezonden brief opgenomen van G. Witlox uit Tilburg; deze lezer, abonnee sedert 35 jaar, betreurt het veranderde karakter van de krant en schrijft: "(...) De christelijke cultuur komt alleen nog vaak prachtig voor de dag in de heerlijke bijdragen van Kees Fens (...)". – Om dit receptiesignaal niet verloren te laten gaan is aan dit maandagartikel van twee dagen later het trefwoord "Fens, Kees" toebedeeld. RM.]
Termen
amateur / vakman (leek/ specialist; buitenstaander/ betrokkene; amateur/ prof) associatie » connotatie(s) » bijbetekenis(sen) » nuance (–s) » bijgeda beeldende kunst beeldende kunst en literatuur (: beeldende kunst ivm. c.q. versus literatuur) beschrijving / commentaar (OOK: concreet beschrijvend / abstract beschouwend) betekenisgeving is veralgemening Boomgaard, Jeroen Bredius, Abraham » Bredius Museum dialoog kunstwerk met kijker c.q. (personages in) tekst – lezer eenvoud als criterium in kunst» kunstbeoordeling [OF: eerlijkheid»waarheid...] Fens, Kees (18.10.1929–14.6.2008) [OOK: (anderen) over of n.a.v. Kees Fens] Fens: persoonlijke ervaring» herinnering [ OOK: jeugdherinnering Fens ] Hegel, Georg Friedrich Wilhelm » Hegeliaans Hofstede de Groot, Cornelis Hoogh, Pieter de interpretatie » hermeneutiek [ ZIE OOK: interpreteren ! ] interpreteren » exegese beoefenen [ ZIE OOK: interpretatie ! ] intuïtie en wetenschap kijken naar schilderij» tekening» mozaïek; OOK: kijken naar... kijker wil antwoord van schilderij kunstgeschiedenis » kunsthistorie kunstgeschiedenis / geschiedenis van de kunst kunstgeschiedschrijving kunsthistoricus / kunstkenner literatuur – wetenschap (verhouding – ) » SOMS: literatuur vs historiografie metaforisering » symbolisering » SOMS: oversymbolisering mooi vinden / verstaan / doorzien (OOK: doorzien / begrijpen) Nachleben » receptiegeschiedenis » nageschiedenis » waardering later negentiende eeuw » 19e–eeuws norm –en (OOK: poëticale)\ criteria (OOK: van criticus» recensent) » normatie onmacht van taal: bewijs van grootheid van de schilder praten over kunst (c.q. literatuur) » schrijven over kunst (literatuur) Rembrandt (Harmensz. van Rijn) Ruysdael, Salomon van scheiding wetenschap/ kritiek (OOK: tegenstelling c.q. conflict...) schilderijen / gedichten schilderkunst » schilder (–s) Schmidt Degener, F. tijdgebonden betekenis c.q. effect » cultuurgebonden betekenis c.q. beleving tijdgebondenheid van kunstopvatting(en) » veranderende kunstopvattingen veralgemening » generalisatie vergelijken Vermeer, Johannes waarderen berust op herkennen » (h)erkenning en waardering » herkenbaarheid waardering veranderend» veranderd » vergane glorie; SOMS: late(re) erkenning waardetoekenning » oordeel (–svorming) » beoordelings– & waarderingsproc zeventiende eeuw (–s)
Besproken publikaties
  • verloren zoon, De – . Rembrandt en de Nederlandse kunstgeschiedschrijving / Jeroen Boomgaard [dissertatie Universiteit van Amsterdam]

  • Open originelen in nieuw venster: Deel _1  Deel _2  Deel _3  Deel _4