1995-02-10 Hoor De Sonate Der Clavecimbale
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1995-02-10 Poëzie essay vrijdag (plm. 1200 woorden)
opmerking
Geciteerd worden: de eerste strofe van het gedicht uit Gorter's "Verzen" (1890) dat begint met "Zachtlichte lentenen" en Marsman's gedicht "Landschap".
Genoemd worden: Marsman's [i.v.m. de watersnood van februari 1995:] "dezer weken overvloedig geciteerde" gedicht "Herinnering aan Holland"; Nijhoff's "Hoor de sonate der clavecimbale"; Rutger Kopland's gedicht "Water".
Ter sprake komen Gorter's gebruik van het werkwoord "mogen" en het ermee verwante "ik wil" of "ik wou"; het woord "roerdomp" bij Marsman; het woord "abelen" bij Gezelle.
Fens gaat in op de verbazing bij een niet met name genoemde taalkundige, groot poëzielezer, over zijn (Fens') wijze van (niet–auditief) poëzie lezen; hij noemt zich een kijkend lezer, maar stelt ook dat hij daarbij vooral een wereld van taal ziet, geen reële beelden van bv. door een gedicht opgeroepen natuur.
Termen
abelen [woord bij Gezelle] alliteratie(s) assonantie » halfrijm » verborgen rijm » bijna–rijm boom als literair motief ; boomblad» bomen» verboming als symbool of motief clavecimbel » OOK: clavichord OF: virginaal concrete poëzie » concreet vers Fens: "Ik ben verlezen" ... "Ik kijk in de bladspiegel en niet naar buiten" Fens: persoonlijke (niet–auditieve) wijze van (poëzie) lezen Gezelle, Guido Gorter, Herman hardop lezen hoor–gedicht / lees–gedicht interpretatie v.d. werkelijkheid (c.q. bedrieglijke veelvoudige werkelijkheid) kinderpoëzie » kinderverzen» –liedje (–s)\ gedichten voor kinderen of j klank » klankspel » klankenspel » klankbeeld klankgedicht klankrijkdom en poëzie–ideaal Kopland, Rutger [pseudoniem voor R.H. van den Hoofdakker] kunst verslindt, vertaalt en reduceert onze werkelijkheid tot teken lezen op gehoor / lezen op gezicht (lezen: als luisteraar/als kijker) literatuur vanuit werkelijkheid ... / werkelijkheid vanuit literatuur verstaan literatuuronderwijs » onderwijs in de letteren » literatuurles » –college Marsman, H. (Hendrik » Henny) metrum » metriek » metrisch model kennen (van literaire werkelijkheid) is overbodig, het historische – muziek » muzikaal » OOK: Fens over muziek Nijhoff, Martinus ontwikkelingsproces in het lezen: luisteren – kijken » horen – zien poëzie en grafiek regel (bijzonder» favoriet» besproken» gekritiseerd» los) (: roept wereld o relatie literatuur – buitenwereld (: relatie maatschappelijke werkelijkheid) rijm » rijmen » eindrijm roerdompen [woord bij Marsman] school stapelkarakter van samenstellingen bij Gorter stil–lezen taal » –kracht » macht c.q. kracht v.d. taal » taalgebeuren » –k verstechniek » poëtische middelen » versbouw » ambachtelijkheid als dichter verwijzing (in gedicht) naar een herkenbare natuur: speelt voor Fens geen rol Vestdijk, Simon voordracht » declamatie » uitspraak » voorlezen (MET NAME OOK: van poëzie) wereld in woorden (autonome» fictieve» literaire werkelijkheid : is van taal) woordvorming

Open originelen in nieuw venster: Deel _1  Deel _2