| 2005-03-24 Oorspronkelijk of onttakeld | |
|---|---|
| Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 2005-03-24 In het voorbijgaan (rubriek van plm. 800 woorden) | |
| opmerking | |
| *[9110]* Genoemd worden Dante's "Divina Commedia", de "Mei" van Gorter, en de Matthaeuspassion van Bach. In de kwestie: al of niet proberen te komen tot een 'authentieke' uitvoeringspraktijk (nl. in kleine bezetting) verklaart Fens zich niet competent tot oordelen over de muzikale en musicologische achtergronden ten deze. Wel vraagt hij zich af, of een dergelijke terugkeer naar de bronnen "niet een idealisering van de waarheid van de vroege gedaante is. Of aan onze oren niet te veel van wat die hebben verworven wordt ontnomen. Of we het kunstwerk niet kaal knippen; wie terug wil naar de essentie houdt meestal weinig over." – Ook bij literatuur immers blijft "het oude lezen als nieuw, als de eerste [...] een onvervulbare droom." Wanneer je ervan uitgaat "dat de grootheid of de waarheid van een kunstwerk in de vroegste ervaring ervan, de vroegste interpretaties, de eerste opvoeringen ligt [...] wordt alles wat in eeuwen in het werk is gezien of gehoord of gelezen ongedaan gemaakt, waarmee het wezen van het kunstwerk: zijn vermogen tot doorgroeien en andere gestalte aannemen, wordt ontkend. Terugkeer is vaak een vorm van onttakeling." | |
| Termen | |
| • Bach, Johann Sebastian • betekenis van voorstadia voor ons principieel onachterhaalbaar • boek groeit » tekst verandert: met jaren» generaties» eeuwen • concert » muziekuitvoering » concertpraktijk » SOMS: uitvoeringspraktijk • Dante Alighieri • Divina Commedia » Goddelijke Komedie (Dante) • eerste lezer » eerdere lezer(s) » vroegere lezer(s) • eerste lezing » het eerste lezen » voor de eerste keer lezen • Fens verklaart zich onbevoegd tot oordelen» betwijfelt zijn verstaan van tekst • Gorter, Herman • groeiende betekenis » groei in betekenis • groeiende gestalte van kunstwerk: gevormd uit steeds nieuwe interpretaties • grote kunst: steeds nieuwe gestalten» explosie v mogelijkheden» kern onbereikb • interpretatiegeschiedenis • literair werk groeit c.q. verandert in betekenis (door wat erna kwam) • Matthäuspassion (Bach) • meerduidigheid, tekst (gedicht » proza) groeit in – • musicologie » musicologisch probleem » opvatting van musicologen • muziek » muzikaal » OOK: Fens over muziek • nieuwe / bekende poëzie • opnieuw beginnen, alles op eigen kracht • poëzie lezen ontdaan van bestaande interpretaties • Roland Holst, Adriaan • Veldhoven, Jos van • verleden / heden ; relatie verleden – heden • veroudering van interpretatie(s) » verouder(en)de interpretatie(s) • vooruitgang in de kunst: groei in de betekenis (–mogelijkheden) • X INTERESSANT ENTREE BIJ FENS–STUDIE; TYPEREND» INDRUKWEKKEND» BELANGRIJK STUK | |