2001-04-12 Christus van Bach, De
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 2001-04-12 In het voorbijgaan (rubriek van plm. 800 woorden)
opmerking
*[7239]*
Zeer getroffen door "de waarschijnlijk meest grootse muziek ooit geschreven" tracht Fens zijn luisteraarservaring bij Bach's Matthäuspassion te verwoorden: "Christus was drie uur tegenwoordig. Hoe ziet de Christus van Bach eruit?"
Daarbij refereert hij ook aan de afbeelding van Christus in de apsis van de dom van Monreale op Sicilië, en aan de recente digitale reconstructie door de BBC van "het signalement van de vermoedelijke dader van de stichting van het christendom".
Die reconstructie acht Fens "een dwaze onderneming, want het gezicht van Christus bestaat niet, alleen in de cultuur–historische vorm die de beeldende kunst eeuwenlang heeft doorgegeven". Zij "liet geen enkele vrome illusie toe: een wat verwilderde man (...) 'de wildeman' zonder baard (...) paniek in de ogen en het lage voorhoofd dat nog honderdduizend jaar evolutie wacht. Een verworpen creatie op de zesde scheppingsdag. Adam bleek beter geslaagd."
Termen
Adam » Christus : als literair motief Bach, Johann Sebastian behoefte aan beeld » beeld–drang » beeldendrang Christus / Jezus (: vermenselijking van het Christusbeeld) concretiseringszucht » –behoefte mbt. het goddelijke c.q. sacrale Fens: persoonlijke (privé–) mening» gevoelens» voorkeur» ervaring&raq geloof » religie » godsdienst godverlatenheid » God is doof » God is dood interpretatie: gezamenlijke referenties van lezers Jesus » Jesus Christus » Jesus van Nazareth » Christus literair personage (literaire figuur) / reële (historische) persoon c.q. model Matthäuspassion (Bach) mentaliteitsgeschiedenis » begrippen–\ ideeën–\ cultuurhistorie» tijdsb Monreale (Sicilië): dom te – muziek » muzikaal » OOK: Fens over muziek passie » passio » lijdensverhaal (van Christus) » lijdensmeditatie romanpersonage: schepping van de lezer » som van interpretaties door lezers schaduwgestalte achter het werk » immateriële gestalte in ons hoofd tekst achter de muziek verdwenen » contrast (spanning) tussen tekst en muziek verbeelding (beleving) / feitelijke werkelijkheid verschil personage(s)/ illustratie(s) (: verbeeld bij lezen / door plaatjes) visuele beeld tast eigen verbeelding aan» laat geen ruimte voor eigen fantasie

Open originelen in nieuw venster: Deel