1997-06-20 Steeds hetzelfde en steeds weer anders
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1997-06-20 Poëzie essay vrijdag (plm. 1200 woorden)
opmerking
Geciteerd worden het eerste kwatrijn van Hooft's sonnet dat begint met 'O geestige Natuur, vol juister zinlijkheit' en de eerste twee strofen van het gedicht 'Jiddisch' uit de bundel "Beemdgras" van Judith Herzberg.
Genoemd worden "De glanzende kiemcel" en "Albert Verwey en de Idee" van Vestdijk, en de rede "Over de waardigheid van de poëzie" van P.C. Hooft. – Ter sprake komt ook een vork als metafoor voor poëzie in een onlangs bij Poetry International door Charles Simic voorgelezen gedicht, uitgezonden op de televisie.
Termen
• aansluiting bij traditie » continuïteit van cultuur » binnen levende traditie • andere betekenisassociaties bij lezers–nu/ lezers–toen • beweging van de stilstand • Binnendijk, D.A.M. • deel / geheel • eeuwige kunst: ont–actualiseerd cq met steeds ander vermogen tot tijdelijkheid • effect van poëziefragment(en) • eigene van poëzie: in continuïteit (traditie) steeds "de" poëzie realiseren • erkenning » constatering : dit is echt poëzie • fragment–karakter » SOMS OOK: versnippering c.q. fragmentering • grond voor oordeel: dit is poëzie • grote kunst: steeds nieuwe gestalten» explosie v mogelijkheden» kern onbereikb • herkennen / leren kennen (: vertrouwd / nieuw OF: bekend / onbekend) • Herzberg, Judith • Hooft, Pieter Cornelisz • intertextualiteit • kiemcel • kijk– en leesgewoonten van nu/ van toen • latere leeswijze(n) • leeswijze van nu/ van toen • lezer van later » latere lezer(s) • lezer van poëzie » lezen van poëzie • literaire traditie – continuïteit – context – herkenning – situering • literatuuropvatting van nu/ van toen (OOK: literatuuropvattingen nu/ toen) • metafoor » beeldspraak » overdrachtelijk (–heid) • Nachleben » receptiegeschiedenis » nageschiedenis » waardering later • ontwikkeling / stilstand (OOK: géén ontwikkeling) • oude literatuur » oude(re) letterkunde » historische letterkunde • over poëzie alleen in poëzie te spreken • Poetry International • regel (bijzonder» favoriet» besproken» gekritiseerd» los) (: roept wereld o • Sappho • Shakespeare, William • Simic, Charles • spreken over poëzie kan alleen in metaforen» benaderenderwijs omschrijvend • steeds nieuwe betekenissen » steeds nieuwe visies open » steeds anders • steeds opnieuw • stilstand / beweging (OOK: eeuwig onveranderlijk / steeds veranderend) • tijdgebonden betekenis c.q. effect » cultuurgebonden betekenis c.q. beleving • traditie » conventie » overlevering » (goede) oude gewoonte(n) » continu&ium • veranderde benadering(en) van literair–historische teksten • veranderde leesgewoonte(n) c.q. leeswijze(n) » veranderende leesgewoonte(n) • verschillende soorten betekenisgeving » andere betekenisgeving(en) • verschillende wijzen van lezen » soort (van) lezen » manier(en) om te lezen • versregel » –regels : treffende (hoog gewaardeerde » favoriete) – • vertrouwde anders (c.q. vreemd) gemaakt, het – » "Existenzerhellung" • Vestdijk, Simon • waardering van deel of fragment / van geheel (OOK: beleving van deel/ geheel)

Open originelen in nieuw venster: Deel