1990-12-21 Wat, Hoe, Waarom, Waardoor?
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1990-12-21 Poëzie essay vrijdag (plm. 1200 woorden)
opmerking
*[1877]*
In dit essay over gevoelens bij lezers en dichter, over de macht van de metafoor, en over hoe poëzie te lezen, wordt als voorbeeld genoemd: het functioneren bij de lezer van een metafoor in Hopkins' "The Wreck of the Deutschland".
Termen
•
algemeen / bijzonder [OF: wezenlijk vs bijkomstig» toevallig» uitzonderlijk]
•
bedoelingen van dichter» gedicht
•
Braak, Menno ter
•
cliché » gemeenplaats(en) » schablones » open deur(en) » platitude(s)
•
conventionaliteit van ontroering / bijzonderheid van gedicht
•
de–metaforisering maakt gedicht stuk
•
denkend dichten » gedicht en gedachten erin
•
dichter: de gevoelens voorbij » een dichter schreit niet
•
emotie en poëzie » emoties en poëzie » gevoel in poëzie
•
Fens: persoonlijke ervaring» herinnering [ OOK: jeugdherinnering Fens ]
•
gedicht om het gedicht lezen
•
gevoel van auteur cq kunstenaar » gevoelens van of bij dichters of schrijvers
•
God als gelegenheidsmetafoor (maar Hij overtreft alle beelden)
•
God: grootste metafoor
•
Godsbenoeming bij Hopkins
•
hele buitenwereld door metaforisch verwijzen binnen betekenisbereik v. gedicht
•
Hopkins, Gerard Manley
•
leesproces (mbt. poëzie)
•
lezer: behoefte aan ontroering
•
metafoor » beeldspraak » overdrachtelijk (–heid)
•
onderwerp van gedicht
•
onderwerp van schilderij
•
ontroering bij lezer(s) » gevoelens van of bij lezer(s) » literaire ontroering
•
poëzie lezen om bevestiging van eigen gevoelens » puberaal lezen van poëzie
•
poëzie lezen om onderricht
•
toeëigening van gedicht: vervlakking c.q. vergroving door –
•
tweede stadium van poëzie lezen: krimpingsproces ("terugweiden")
•
uitweiding en "terugweiding" bij het lezen van poëzie
•
verwijzing » allusie(s) » zinspeling(en) » citaat » toespeling » vooru
•
waardering [n.b.: ZIE OOK: waardeoordeel \... ! EN: waardering... !]
•
zee als literair motief c.q. als metafoor » SOMS: branding als metafoor
Open originelen in nieuw venster:
Deel _1
Deel _2