1983-02-21 Met het oog op het lezend publiek
Volkskrant (vanaf 31 augustus 1968) 1983-02-21 maandagstuk (boekbespreking max. plm. 2200 wrdn)
opmerking
*[1494]*
Met een illustratie uit het uit 1323 daterende "Missaal van Amiens", in de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag: de vos als boze koning tronend op het rad van Fortuna; de leeuw neemt als verstoten vorst de laagste positie in. – Tussenkopjes: Verre lezers, Beoogde lezer, Perspectief.
In het eerste deel van het artikel komt de vraag ter sprake ter sprake naar de contemporaine lezersreacties op: 'Zes Christus–verzen' van Leopold, twee Christus–sonnetten van Verwey in De Nieuwe Gids van december 1885, 'Christus na 't verraad', sonnet van Kloos in dezelfde aflevering; geciteerd worden de eerste vier regels van 'O Man van Smarte met de doornenkroon...'.
De vraag naar contemporaine lezersreacties en geïntendeerd publiek is ook aan de orde in het vervolg van het stuk, waarin van Van Oostrom behalve het besproken "Reinaert primair" nog worden vermeld: 'Maecenaat en Middelnederlandse letterkunde' (uit zijn boek "Hoofsheid en devotie in de middeleeuwse maatschappij", Brussel 1982) en 'De Middelnederlandse proza–Lancelot' (in het tijdschrift "Spiegel Historiael" 1982). – Verder worden "Vanden vos Reynaerde" genoemd, en Herman Pleij's "De wereld volgens Thomas van der Noot". (Cf. ook Fens in de Volkskrant van maandag 2.11.92: De historicus als spelverdeler".)
Termen
conditionering van lezer » geconditioneerde lezer » gewenning van lezer contemporaine lezersreactie(s) (op literatuur uit het verleden) eerste lezer: een (geïdealiseerd) abstractum functioneren van poëzie c.q. literair werk in cultuur » – binnen gemeenschap geïntendeerd publiek: factor in lezersverwachting herkenning » herkennen » thuiskomst en herkenning » herkenning van het eigene hof » hofcultuur » hofleven » hoveling hofkringen Brabant en Holland 12e en 13e eeuw identificatie met... » beeld van personage klassiek: steeds opnieuw in andere gedaante door lezer te realiseren lezer van nu / publiek van toen lezersvisie bepaald door: conventie» latere literatuur» literatuurgeschiedenis lijdende Christus als literair motief literatuur en maatschappij maecenaat » opdrachtgevers » sponsoring » patronaat » beschermheer » s middeleeuwen » middeleeuws onbevangen lezer » onbevooroordeelde lezer » argeloze lezer » blanco lezer onbevangenheid –– verwondering ––– wantrouwen oorspronkelijke bedoeling van tekst Oostrom, F. P. (Frits) van oude door het nieuwe beïnvloed » oud wordt nieuw oude literatuur » oude(re) letterkunde » historische letterkunde oudere literatuur veranderd» veranderbaar: door perspectiefverschuiving Pleij / Van Oostrom Pleij, Herman receptie (waardering van literair c.q. kunstwerk) taak van literatuur » (OOK: sociale) functie of effect van boek cq literatuur visie op lezersgroep wantrouwige lezer
Besproken publikaties
  • Reinaert primair. Over het geïntendeerde publiek en de oorspronkelijke functie van Van den vos reynaerde / door F.P. van Oostrom

  • Open originelen in nieuw venster: Deel _1  Deel _2  Deel _3