1985-11-22 zalige dode, Een | |
---|---|
Weekblad "De Tijd"; (onder ps. A.L. Boom) 1985-11-22 A.L. Boom–essay | |
opmerking | |
*[10512]* Verzwegen aanleiding tot dit stuk is de zaligverklaring op 3.11.1985 van de carmeliet prof. dr. Titus Brandsma; deze wordt in het stuk overigens niet met name genoemd. Evenmin geeft Fens de titel op van de "uitstekende biografie" die hij wel vermeldt. Het moet hier de 3e bijgewerkte herdruk betreffen van "Het leven van Titus Brandsma" door H.W.F. Aukes (Het Spectrum 1985); de eerste druk dateert uit 1961. In de eerste alinea beschrijft Fens zijn gevoel van gêne, enkele jaren eerder, toen hij het woord heeft gevoerd tijdens de P.C. Hooft–herdenking in Amsterdam: zich voorstellend dat de herdachte zelf zou binnenkomen. Dezelfde herinnering noteerde Fens ook in zijn bijdragen 'Blik' (in De Standaard van 27.3.1981) en 'De stilte als vervulling' (in de Volkskrant van 29.1.2004). Gêne bij de herdenker is ook nu zijn thema: "Herdenken durf je pas als de gedachte een idee is geworden. [...] Het is met heiligheid als met beroemdheid: de herdenkers worden er beter van, want zij gaan aan de haal met de ideeën, ten eigen bate, voor de dierenbescherming, de armoede of sw gehoorzaamheid aan de paus." (Bij Franciscus van Assisi). "[...] in de rijen van het schip zitten de partijgangers en machthebbers. De dode is in hun macht, vooral nu hij een zalige dode heet. Ze weten niet alleen precies hoe hij was, ze weten zeker hoe hij nu geweest zou zijn. Zoals zij. Hij gaat dienen voor hun gelijk. En daarom noemen ze hem een 'voorbeeld'". En: "hij werd een idee. En daar kunnen we alles mee doen, tot het ons idee is. En dan mag een ander idee niet meer bestaan." Op 4 december 1985 drukte het weekblad De Tijd een dankbare instemmende ingezonden brief sf van Noor Elsenburg uit Nijmegen. | |
Termen | |
• Assisi • Aukes, H.W.F. • Brandsma O. Carm., Titus • Elsenburg, Noor • Fens (c.q. A.L. Boom) als ik–personage » in de ik–vorm • Fens: persoonlijke ervaring» herinnering [ OOK: jeugdherinnering Fens ] • Fens: voorbehoud cq ambivalentie» teleurgesteld» kritisch» afwijzend» negati • Franciscus van Assisi (Sint – ) • geest / macht (OOK: geest/ recht; geloof/ wet; geest/ letter; SOMS: moralisme) • geloof » religie » godsdienst • heiligverklaring » zaligverklaring» –sproces» canonisatie» OOK: decano • herdenken als annexatie van ideeën» invloed» macht: tbv. eigen gelijk • Hooft, Pieter Cornelisz • lezersreactie op Fens » (lezers)reactie(s) op (artikel van» cq brief aan) Fens • macht versus droom • manipulatie » gemanipuleerde beeldvorming • Nieuwe Kerk (Amsterdam) » OOK: dépendance Stedelijk Museum Amsterdam • Pasolini, Pier Paolo da • schroom (respect»gêne»schuldgevoel) tav Grote Voorgangers cq oudere literatuur |